شناخت عوامل ارتقاء سرمایه اجتماعی و بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر بهره …

فصل سوم: روش‌شناسی تحقیق
۳-۱- مقدمه ۴۸
۳-۲- سنجش بهره‌وری خدمات شهری ۴۸
۳-۲-۱- بازده به مقیاس الگوی مورداستفاده ۴۹
۳-۲-۲- انتخاب مدل مناسب ۴۹
۳-۳- سنجش سرمایه اجتماعی کارکنان شهرداری و شهروندان ۵۰
۳-۳-۱- تعیین حجم نمونه ۵۱
۳-۳-۲- ابزار گرداوری داده‌ها ۵۲
۳-۳-۳- سنجش روایی و پایایی ابزار تحقیق ۵۲
۳-۴- بررسی اثر سرمایه اجتماعی بر بهره‌وری خدمات شهری ۵۲
۳-۵- جمع بندی ۵۳
فصل چهارم: تجزیه‌وتحلیل داده‌های تحقیق
۴-۱- مقدمه ۵۵
۴-۲- عوامل ارتقاء سرمایه اجتماعی در جامعه موردبررسی (شهر قم) ۵۵
۴-۲-۱-  ارزش‌های درونی ۵۶
۴-۲-۲- جریان اطلاعات ۵۸
۴-۲-۳- اعتماد + پاسخ مناسب ۵۹
۴-۳- تحلیل سنجش بهره‌وری خدمات شهری ۵۹
۴-۴- تحلیل سنجش سرمایه اجتماعی کارکنان شهرداری و شهروندان ۶۳
۴-۴-۱- آمار توصیفی ویژگی‌های جمعیت شناختی نمونه آماری ۶۳
۴-۴-۱-۱- وضعیت تأهل نمونه‌های موردبررسی ۶۳
۴-۴-۱-۲- وضعیت جنسیت نمونه‌های موردبررسی ۶۳
۴-۴-۱-۳- وضعیت تحصیلات نمونه‌های موردبررسی ۶۴
۴-۴-۱-۴- وضعیت درآمد نمونه‌های موردبررسی ۶۵
۴-۴-۱-۵- وضعیت سن نمونه‌های موردبررسی ۶۶
۴-۴-۲- آمار توصیفی شاخص‌های سرمایه اجتماعی ۶۶
۴-۴-۲-۱- آمار توصیفی شاخص‌های سرمایه اجتماعی کارمندان شهرداری ۶۷
۴-۵- تحلیل بررسی اثر سرمایه اجتماعی بر بهره‌وری خدمات شهری ۷۰
۴-۵-۱- آنالیز واریانس فرضیه فرعی اول ۷۰
۴-۵-۲- آنالیز واریانس فرضیه فرعی دوم ۷۱
۴-۶- جمع‌بندی ۷۲
فصل پنجم: نتیجه‌گیری و پیشنهاد‌ها
۵-۱- مقدمه ۷۵
۵-۲- بررسی نتایج فرضیات و آزمون‌های آماری ۷۶
۵-۳- ارائه پیشنهاد‌ها بر مبنای یافته‌های تحقیق ۷۷
۵-۴- بیان محدودیت‌ها و ارائه پیشنهاد‌ها برای تحقیقات آتی ۷۸
فهرست منابع  و مأخذ ۸۰
الف) منابع فارسی ۸۰
ب) منابع انگلیس ۸۳
پیوست ۸۶
– مقدمه
سرمایه اجتماعی یک مفهوم پیچیده بین‌رشته‌ای است که در دو دهه اخیر خیلی سریع موردتوجه بسیاری از پژوهشگران علوم انسانی و به‌ویژه جامعه‌شناسی و اقتصاد – و ازجمله در دهه اخیر مدنظر جامعه‌شناسان و اقتصاددانان کشورمان – قرارگرفته است. ابهام مفهومی، تعاریف چندگانه و فقدان اطلاعات لازم درزمینه سرمایه اجتماعی، مانعی بر سر راه تحقیقات نظری و عملی در مورد نقش سرمایه اجتماعی بوده است. سرمایه اجتماعی، ازآنجاکه مکمل سایر منابعی است که تحت کنترل افراد و سازمان‌ها می‌باشند، منبع مهمی برای افراد و سازمان به شمار می‌رود. ‏بسیاری از مطالعات به اثرات سرمایه اجتماعی در سطح یک شرکت یا صنعت بر عملکرد‏ پرداخته‌اند. اما مطالعات کمتری سرمایه اجتماعی را به بهره‌وری مرتبط کرده‌اند. مطالعات محدود انجام‌شده در این زمینه، نشان‌دهنده تأثیر سرمایه اجتماعی بر کارایی و بهره‌وری نیروی انسانی است. باید توجه داشت که امروزه افزایش بهره‌وری به‌عنوان مهم‌ترین روش دستیابی به اهداف در هر سازمانی مطرح است و اندازه‌گیری میزان بهره‌وری نیز اساسی‌ترین گام جهت ارتقای کارایی و بهره‌وری است. بنابراین در این پژوهش به دنبال بیان ارتباط مابین سرمایه اجتماعی و بهره‌وری در جامعه و سازمان موردمطالعه (شهروندان و کارمندان شهرداری قم) هستیم که در ادامه بابیان کلیات تحقیق، بیشتر در رابطه با آن توضیح داده می‌شود.
۱-۲- تعریف مسئله
تحولات اقتصادی، گسترش مراکز صنعتی و  بازرگانی و پدیده‌های ناشی از پیشرفت تکنولوژی در شهرها مسائل و مشکلات متعددی را برای زندگی شهری به وجود آورده است(طاهری، ۱۳۷۷ ). مهاجرت به شهرها، افزایش جمعیت شهری و درنتیجه، افزایش آلودگی‌های زیست‌محیطی و.  سبب گسترش و تنوع نیازهای شهروندان ازجمله افزایش نیاز به خدمات پایه‌ای شهری شده است. نیازهایی که برآورده کردن آن‌ها رفاه جامعه را افزایش می‌دهد.
ایجاد سازمانی به نام شهرداری، عالی‌ترین تدبیری بود که از طرف دنیای متمدن برای پاسخ‌گویی به نیازمندی‌ها و توقعات بی‌شمار ساکنان شهرها به‌کاربرده شد (همان). شهرداری سازمانی عمومی و مستقل، با ماهیت حکومتی و موضوعیت محلی است که ازنظر قانونی در زمره نهادها و مؤسسات عمومی غیردولتی محسوب می‌شود(داودی، ۱۳۹۰). شهرداری‌ها به‌منظور افزایش رفاه شهروندان به دنبال افزایش کمی و کیفی خدمات‌رسانی خود هستند. شهرداری‌ها برای رسیدن به این مهم و با توجه به طیف گسترده خدماتی که می‌باید ارائه دهند، نیازمند صرف هزینه بالا هستند؛ که این هزینه از طریق کمک‌های دولت و عوارض دریافتی شهرداری تأمین می‌شود.
مصوبه خودکفایی کلان‌شهرها در سال ۱۳۶۸، شهرداری‌ها را بر این داشت تا به دنبال روش‌هایی برای کاهش تصدی‌گری بر فعالیت‌های شهری باشند؛ تا بدین‌صورت شهرداری‌ها هزینه خدمات‌رسانی به شهروندان را از خود آن‌ها دریافت کنند. یکی از این روش‌ها، واگذاری و مشارکت در امور شهری است. ضرورت عملیاتی شدن راهبرد گذر از تصدی‌گری به واگذاری امور و وظایف از جانب شهرداری‌ها در کلان‌شهرها، نگرش مشارکتی به فعالیت‌های عمرانی خدماتی را تقویت کرده است (صالحی فرد، ۱۳۹۰).
برای اینکه مشارکت مردم در امور شهری افزایش و بهبود یابد، لازم است که بر تعاملات میان مردم و شهرداری تمرکز بیشتری شود و در این خصوص می‌باید به سؤالاتی از قبیل اینکه: چه عواملی این تعاملات را ارتقاء می‌دهد؟ پیامدهای ناشی از ارتقای این تعاملات چیست؟ پاسخ داده شود.

برای دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت  fumi.ir  مراجعه نمایید.

پاسخی که اغلب پژوهشگران به این قبیل سؤالات می دهند، اثرگذاری سرمایه اجتماعی[۱] است.
سرمایه اجتماعی از مفاهیم نوینی است که در چند دهه اخیر در اکثر رشته‌های علوم انسانی به‌خصوص جامعه‌شناسی، علوم سیاسی و اقتصاد در رابطه با موضوعات متعدد رواج یافته است. سرمایه اجتماعی مربوط به روابط و تعاملات بین اعضای جامعه می‌شود. از مطالعاتی که پیرامون سرمایه اجتماعی صورت گرفته است، می‌توان چنین برداشت کرد که سرمایه اجتماعی منبع کنش جمعی و کیفیت روابط اجتماعی است. در مطالعاتی که پیرامون سرمایه اجتماعی صورت گرفته است بسته به شرایط و ویژگی‌های موردمطالعه تعریف خاصی برای سرمایه اجتماعی در نظر گرفته‌شده است این موضوع سبب شده نتوان نتایج برگرفته از این مطالعات را به‌کل تعمیم داد و از آن استفاده عملیاتی کرد.  علاوه بر این در این مطالعات به علت سنجش سرمایه اجتماعی با مؤلفه‌های کارکردیش مثل اعتماد، مشارکت و غیره، تمرکز اغلب بر میزان شبکه‌های ارتباط‌جمعی بوده است و نه اندازه‌های این ارتباطات.
ازآنجاکه همچنان بر سر عوامل به وجود آورنده سرمایه اجتماعی و حتی مؤلفه‌های کارکردیش اختلاف وجود دارد و برای رهایی از  پیچیدگی‌های مطرح‌شده، بهتر است که چارچوبی برای سرمایه اجتماعی در نظر گرفته شود. ازآنجاکه سرمایه اجتماعی در رفتار افراد جامعه و انتخاب‌هایی که انجام می دهند، نمود پیدا می‌کند ما سرمایه اجتماعی را در فضای دوراهی اجتماعی[۲] موردبررسی قرار می‌دهیم. موقعیت دوراهی اجتماعی به‌خوبی می‌تواند بیان‌کننده شرایط شکل‌گیری و یا تخریب سرمایه اجتماعی باشد.
بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت چنانچه در جامعه‌ای سرمایه اجتماعی وجود داشته باشد فرد دارای جهت‌گیری‌های جمع گرایانه می‌شود و در موقعیت دوراهی اجتماعی گزینه‌هایی را انتخاب می‌کند که نفع جمعی را به همراه داشته باشد.
۱-۳- اهداف
بر اساس مطالبی که عنوان شد، چنانچه همکاری و عدم همکاری با شهرداری را به‌عنوان گزینه‌های پیش روی شهروندان در چارچوب دوراهی اجتماعی در نظر بگیریم، می‌توانیم با بررسی انتخاب شهروندان و عوامل مؤثر بر انتخاب آن‌ها، نه‌تنها با عوامل ارتقادهنده سرمایه اجتماعی با بهره گرفتن از خلق موقعیت دوراهی اجتماعی آشنا شویم بلکه با شناسایی این مؤلفه‌ها می‌توانیم راهکارهایی را برای افزایش تعاملات و مشارکت شهروندان با شهرداری ارائه دهیم. بدین‌صورت شهرداری می‌تواند به پشتوانه کمک و یاری شهروندان علاوه بر کاهش هزینه‌ها به افزایش کیفیت و بهره وری خدمات شهرداری نیز بپردازد.  اهداف این پژوهش عبارت‌اند از:
۱- بررسی عوامل ارتقاء دهنده سرمایه اجتماعی
۲-  بررسی اثر سرمایه اجتماعی بر بهره‌وری خدمات شهری شهرداری قم
۱-۴- سؤالات تحقیق
۱- مؤلفه‌های ارتقاء دهنده سرمایه اجتماعی کدامند؟
۲- آیا ارتقاء سرمایه اجتماعی، منجر به بهبود بهره‌وری خدمات شهری (شهرداری قم) می‌شود؟
۱-۵- فرضیه‌ها
فرضیه اصلی اول: نهادها به‌خصوص نهاد دین با تولید و بازتولید مؤلفه‌هایی همچون اعتماد و مشارکت سرمایه اجتماعی را ارتقاء می‌بخشند.
فرضیه اصلی دوم: ارتقاء سرمایه اجتماعی، بهره‌وری خدمات شهری شهرداری قم را افزایش می‌دهد.
فرضیه فرعی اول:  بین سرمایه اجتماعی شهروندان و بهره‌وری خدمات شهری شهرداری قم رابطه معنادار و مثبت وجود دارد.
فرضیه فرعی دوم:  بین سرمایه اجتماعی کارمندان شهرداری و بهره‌وری خدمات شهری شهرداری قم رابطه معنادار و مثبت وجود دارد.
۱-۶- مواد و روش تحقیق و جمع‌ آوری داده‌ها
جمع‌ آوری اطلاعات به دو روش اسنادی و پیمایشی صورت می‌پذیرد. ابتدا در قالب روش اسنادی ابعاد مفهومی و نظری سرمایه اجتماعی موردبررسی قرار می‌گیرد، سپس با طرح پرسشنامه که در آن موقعیت دوراهی گنجانده‌شده با روش پیمایشی به موضوع پرداخته می‌شود.
جامعه آماری ما شهروندان و کارمندان شهرداری شهر قم هستند، بنابراین پس از سنجش بهره‌وری بخش خدمات شهری مناطق مختلف شهرداری قم با بهره گرفتن از تحلیل پوششی داده‌هاDEA، مناطق دارای بهره‌وری بالا و پایین در بخش خدمات شهری شناسایی‌شده و  پرسشنامه‌ها بین سه گروه کارمندان شهرداری، مراجعه‌کنندگان به شهرداری و شهروندان این دو منطقه توزیع خواهد شد. داده‌های تحقیق، پس از جمع‌ آوری به کمک نرم‌افزار SPSS موردبررسی قرارگرفته و اعتبار[۳] و پایایی[۴] آن سنجیده می‌شود. تجزیه‌وتحلیل این پژوهش به روش آماری با بهره گرفتن از آماره‌های آمار توصیفی و نیز آماره آنالیز واریانس صورت می‌گیرد.
۱-۷- اصطلاحات
۱) سرمایه اجتماعی
سرمایه اجتماعی به‌عنوان یک متغیر نهان مجموعه‌ای منسجم از هنجارها، روابط، تعهدات و ارزش‌های مادی و معنوی یک جامعه است که منجر به

 

 

 

 

• سرعت، تسهیل و اثربخشی روابط و مناسبات بین سطوح مختلف اجتماعی می‌شود.
• از طریق مؤلفه‌های چون اعتماد،صداقت، تعهد، مشارکت و از همه مهم‌تر عدالت شناسایی و بروز نموده و قابل‌مشاهده و احیاناً اندازه‌گیری خواهد بود.
• حالت چسبندگی بین نهادهای اجتماعی را همچون ملاط داشته و در ۵ سطح موجب همبستگی می‌شود: بنگاه اقتصادی و خانوار، گروه اقتصادی اجتماعی، شبکه، جامعه، دولت
• در کنار تسهیل‌کنندگی و داشتن نقش ملاط، روان‌ساز هم هست یعنی بستر مناسب و روانی را جهت حرکت عوامل و متغیرهای اثرگذار در روند تحولات رشد و توسعه (اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی) مانند عامل سرمایه انسانی فراهم می‌آورد(اعتصامی، ۱۳۹۱).

۲) بهره‌وری
عبارت بهره‌وری[۵] در ادبیات اقتصادی معانی گوناگونی دارد، زیرا علیرغم کاربرد وسیع آن شاید هنوز بسیاری از کسانی که درحرکت بهره‌وری نقش اساسی دارند استنباط روشنی از آن نداشته باشند. واژه بهره‌وری در لغت به معنای “قدرت تولید، بارور و مولد بودن” است. در ساده‌ترین تعریف از بهره‌وری آن را ” نسبت بین مقدار معینی از محصول و مقدار معینی از یک یا چند عامل تولید ” می‌دانند(فرهنگ، ۱۳۷۴:۹۵۵). در اینجا آشکارا بر عامل زمان اشاره‌ای نشده است، هرچند که ممکن است در محاسبات موردتوجه قرار گیرد. بهره‌وری را می‌توان نسبت تولید یک کالای معین بر یک یا چند عامل ورودی مربوط به فرایند تولید همان کالا تعریف کرد. به‌وضوح مشاهده می‌شود که این مفهوم انواع مختلفی از بهره‌وری را در برمی‌گیرد.
در زیر به تعریف بهره‌وری از دید سازمان‌های بین‌المللی پرداخته‌شده است:
۱- سازمان همکاری و توسعه اقتصادی اروپا  (OECD)[6] : بهره‌وری برابر است با خارج‌قسمت خروجی (میزان تولید) بر یکی از عوامل تولید(وزارت صنایع سنگین، ۱۳۷۱).
۲- سازمان بین‌المللی کار(EPA)[7] : محصولات مختلف با ادغام چهار عامل اصلی تولید می‌شوند این چهار عامل عبارت‌اند از: زمین، سرمایه، کار و سازمان‌دهی. نسبت این عوامل بر تولید، معیاری برای سنجش بهره‌وری است.
۳- آژانس بهره‌وری اروپا ( EPA)[8] : بر اساس تعریف آژانس بهره‌وری درجه استفاده مؤثر از هر یک از عوامل تولید است.
بهره‌وری در درجه اول یک دیدگاه فکری است که همواره سعی دارد آنچه را که در حال حاضر موجود است، بهبود بخشد. بهره‌وری مبتنی بر این عقیده است که انسان می‌تواند کارها و وظایفش را هر روز بهتر از روز پیش به انجام برساند. علاوه بر آن بهره‌وری مستلزم آن است که به‌طور پیوسته تلاش‌هایی در راه انطباق فعالیت‌های اقتصادی با شرایطی که دائماً در حال تغییر است و همچنین تلاش‌هایی برای به‌کارگیری نظریه‌ها و روش‌های جدید انجام گیرد. بهره‌وری ایمان راسخ به پیشرفت انسان‌ها است(ابطحی،۱۳۷۹).
به‌طورکلی بهره‌وری تنها یک راه ساده نیست بلکه مجموعه‌ای از روش‌ها برای رسیدن به یک استاندارد بالای زندگی است. مفهوم بهره‌وری در سیستم‌های مختلف اقتصادی و یا سیاسی تفاوت نمی‌کند و به قول ژان فوراسیته  مفهوم بهره‌وری رنگ سیاسی و وطن خاصی ندارد و مللی که ازلحاظ ایدئولوژی اجتماعی کاملاً مخالف یکدیگر هستند آن را به یک اندازه می‌پذیرند.
۳) شهرداری
شهرداری معادل لغت انگلیسی Municipality  است و به ناحیه‌ای اطلاق می‌شود که در آن، یک انجمن مربوط به شهر، دارای صلاحیت اعمال قدرت سیاسی بوده و خدمات دولتی محلی را مانند فاضلاب، پیش‌گیری از جرم و جنایت و خدمات آتش‌نشانی به عموم ارائه می‌دهد( قادری و قادری، ۱۳۸۸:۱۲). در ایران، طرز تلقی عامه مردم از شهرداری‌ها با آنچه که این سازمان‌ها برای رسیدن به اهداف موردنظر به وجود آمده‌اند بسیار متفاوت می‌باشد. ازنظر عامه،شهرداری نهادی خدماتی است و این موضوع،جایگاه آن را به سطح بسیار پایینی تنزل داده است.در نظر عامه شهرداری سازمانی است که خدمات شهری ارائه می‌دهد و بهای آن خدمات را دریافت می‌کند(کامیار ۱۳۸۵:۴۸).
در حقیقت، در تعریف شهرداری می‌توان آن را سازمانی غیردولتی و غیرانتفاعی و مردمی‌دانست که اداره و مسؤولیت و مدیریت امور شهری را با مجوز دولت و با امکانات مردمی به دست آورده تا به‌منظور ایجاد و اداره کردن تأسیسات عمومی و وضع و اجرای نظافت شهری و تأمین نیازمندی‌های مشترک محلی فعالیت کند و هزینه خدماتی را که به آن واگذار  گردیده با اسلوبی منطقی و عادلانه بین سکنه شهر و استفاده‌کنندگان از خدمات تقسیم نماید.
تعریف کلی و اساسی شهرداری در ایران این‌گونه می‌باشد: شهرداری موسسه‌ای عمومی، غیردولتی و مستقل است که به‌موجب قانون در شهرها تشکیل می‌شود و عهده‌دار امور محلی و اداره خدمات به شهروندان و سکنه شهری می‌باشد.به‌موجب ماده ۳ قانون شهرداری،شهرداری شخصیت حقوقی مستقلی دارد(کامیار ۱۳۸۵، ۴۸).
۴) خدمات شهری
خدمات شهری گسترده‌ای از فعالیت‌های شهرداری جهت افزایش رفاه شهروندان را شامل می‌شود. باید این نکته را در نظر داشت که شناخت و طبقه‌بندی فعالیت‌ها در مورد خدمات شهری، وابستگی شدیدی به نحوه مدیریت شهری دارد چراکه تعیین “حوزه  عملی” فعالیت‌ها درزمینهٔ خدمات شهری نیازمند تعیین نحوه مدیریت شهری و تعیین روابط بخشی منطقه‌ای است. شهرداری قم اهم فعالیت‌های خدمات شهری خود را در قالب سازمان‌های زیر دسته‌بندی کرده است:

 

 

 

 

 

 

 

• مدیریت پارک‌ها و فضای سبز شهری
• ساماندهی زیباسازی شهری
• مدیریت پسماند شهری
• مدیریت میادین میوه و تره‌بار و ساماندهی مشاغل شهری
• مدیریت آتش‌نشانی و خدمات ایمنی
• مدیریت کشتارگاه صنعتی
• مدیریت آرامستان های شهر(شهرداری قم، ۱۳۹۱)

۵) دوراهی اجتماعی
برای‌ مفهوم‌ dilemma ترجمه‌های‌ متفاوتی‌ شده‌ است‌: تنگنا، دوراهی‌، برهان‌ قاطع‌ ذوحدی‌، معما، محظور، مشکل‌، و وضع دشوار. در این‌ مفهوم‌ مسئله‌ این‌ است‌ که‌ کنش‌ جمعی‌ ممکن‌ است‌ تحت‌ شیوه‌ای‌ از یک‌ دوراهی‌ یا تضاد بین‌ بهترین‌ کنش‌های‌ فردی‌ و جمعی‌ قرار بگیرد، جایی‌ که‌ کنش‌ِ نیازمند به‌ دستیابی‌ به‌ بهترین‌ بازده‌ یا منفعت‌ جمعی‌ یا هدف‌ جمعی‌ با کنش‌ِ موردنیاز برای‌ دستیابی به‌ بهترین‌ بازده‌ فردی‌ متفاوت‌ است‌ و حتی‌ با آن‌ در تضاد است‌(Tuomela,1992). درهرحال‌ مفهوم‌ دوراهی‌ به‌ معنای‌ آن‌ است‌ که کنشگر بین‌ دو گزینه‌ واقع‌ می‌شود که‌ با انتخاب‌ یکی‌ از آن‌ها فرد به دنبال‌ تحقق‌ منافع‌ آنی‌ خویش‌ است‌ و در گزینه‌ دوم‌ فرد به دنبال‌ تحقق منافع‌ جمع‌ یا گروه‌ است‌ که‌ البته‌ خود وی‌ نیز یکی‌ از اعضای‌ گروه‌ است‌ و لذا منافع‌ گروه‌، مشتمل‌ بر منافع‌ فرد هم‌ هست‌.
دوراهی‌ اجتماعی در دائره‌المعارف‌ روانشناسی‌ پنگوئن‌ چنین‌ تعریف‌شده‌ است‌: دوراهی‌اجتماعی‌ موقعیتی‌ است‌ که‌ در آن‌ بازده‌ یا منافع‌ فردی‌ برای‌ یک‌ شخص‌ بالا است‌؛ اگر از هنجارهای‌ اجتماعی‌ پیروی‌ نکند؛ اما وقتی همه‌ افراد چنین‌ کنند، بازده‌ نهایی‌ برای‌ همه‌ افراد کاهش‌ می‌یابد(جوادی یگانه، ۱۳۸۱).
۲-۱-  مقدمه
باوجود مطالعات گسترده در زمینه مدیریت شهری و عملکرد شهرداری‌ها در داخل و خارج از کشور، بررسی کارایی و بهره‌وری خدمات شهری به‌ندرت موردتوجه قرارگرفته است و نیز باوجود اهمیت موضوع، مطالعات در این زمینه چندان موردتوجه نبوده است. شاید گستردگی و پیچیدگی روزافزون فعالیت و خدمات شهری و درنتیجه آن نبود و یا عدم دسترسی به آمار و اطلاعات از دلایل این عدم توجه بوده است. اما در ارتباط با سرمایه اجتماعی و اثرگذاری آن بر بخش‌های مختلف اقتصادی با حجم وسیعی از پژوهش‌ها مواجه هستیم که بسیاری از این پژوهش‌ها به‌صورت موازی انجام‌گرفته است. در این پژوهش سعی شده است اهم تحقیقات پیرامون سرمایه اجتماعی برگزیده و بیان شود.
بنابراین در این فصل بابیان مفاهیم، تعاریف، تاریخچه و نحوه شکل‌گیری سرمایه اجتماعی، ادبیات نظری آن را بیشتر موردمطالعه قرار می‌دهیم سپس با مرور مؤلفه‌های درنظر گرفته‌شده در اهم مطالعات انجام‌شده مؤلفه‌های موردنظر این پژوهش انتخاب و تعریف می‌شوند. در ادامه عوامل ارتقاء سرمایه اجتماعی موردبررسی قرار می گیرند و در پایان این فصل نیز با توجه به حجم بالای تحقیقات – که بسیاری از آن‌ها نیز به‌صورت موازی انجام‌گرفته است- پیرامون سرمایه اجتماعی، سعی شده است اهم پیشینه‌ها در قالب دو زیرمجموعه مطالعات بین‌المللی و داخلی (پایان‌نامه‌ها و مقالات) موردبررسی قرار بگیرند.
۲-۲- تعریف سرمایه اجتماعی
سرمایه اجتماعی مجموع هنجارهای موجود در سیستم‌های اجتماعی است که موجب ارتقای سطح همکاری اعضای آن جامعه گردیده و موجب پایین آمدن سطح هزینه‌های تبادلات و ارتباطات می‌گردد.
گرین سرمایه اجتماعی را به‌صورت زیر تعریف می کند: طیف کاملی از نهادها، اعمال، ابزارها و رفتارهای یاد گرفته‌شده که گروه‌ها و افراد را قادر می‌سازد تا فضاهای فیزیکی را بهره‌ور و فضاهای فرهنگی و اجتماعی را مساعد نمایند (Greene, 2001).
بانک جهانی سرمایه اجتماعی را پدیده‌ای می‌داند که حاصل تأثیر نهادهای اجتماعی، روابط انسانی و هنجارها بر روی کمیت و کیفیت تعاملات اجتماعی است و تجارب این سازمان نشان داده است که این پدیده تأثیر قابل‌توجهی بر اقتصاد و توسعه کشورهای مختلف دارد. سرمایه اجتماعی به‌صورت فیزیکی وجود ندارد بلکه حاصل تعاملات و هنجارهای گروهی و اجتماعی بوده و از طرف دیگر افزایش آن می‌تواند موجب پایین آمدن جدی سطح هزینه‌های اداره جامعه و نیز هزینه‌های عملیاتی سازمان گردد  )الوانی و شیروانی، ۱۳۸۵:۱۲).
پاتنام سرمایۀ اجتماعی را اعتماد، هنجارها و شبکه‌هایی که همکاری و تعاون را برای نیل به منافع متقابل آسان می‌سازد، تعریف می‌کند.
تعریف بوردیو(۱۹۹۲)  از سرمایه اجتماعی عبارت است از مجموع منابع، فیزیکی یا غیر فیزیکی در دسترس فرد یا گروهی که دارای شبکه نسبتاً بادوامی از ارتباطات نهادینه‌شده با آشنایی‌های دوجانبه و محترم هستند (فیلد، ۱۳۸۵:۲۳).
سرمایه اجتماعی یک واژه‌ای بین‌رشته‌ای بین علم اقتصاد و علوم اجتماعی است. سرمایه اجتماعی از دو واژه سرمایه که یک مفهوم اقتصادی است و واژه اجتماعی که یک مفهوم جامعه‌شناسی است تشکیل‌شده و بر شاخص‌های اجتماعی استوار است، و کلمن بیان می‌کند واژه سرمایه دلالت می‌کند که سرمایه اجتماعی همانند سرمایه انسانی یا سرمایه اقتصادی ماهیتی زاینده و مولد دارد، یعنی ما را قادر می‌سازد ارزش ایجاد کنیم، کارها را انجام دهیم، به اهدافمان دست‌یابیم، مأموریت‌هایمان را در زندگی به اتمام رسانیم و به سهم خویش به دنیایی که در آن زندگی می‌کنیم کمک کنیم (سعادت، ۱۳۸۴:۴۴).
کلمن ۱۹۹۴ بیان داشته که سرمایه اجتماعی با کاربرد آن تعریف می‌شود. سرمایه اجتماعی یک موجودیت تنها نیست، بلکه مجموعه مختلفی از موجودیت‌ها است که دو مشخصه مشترک دارند: در همه آن‌ها، جنبه‌ای از ساختار اجتماعی وجود دارد، و همه آن‌ها تسریع‌کننده اعمال خاص افرادی هستند که در داخل ساختار فعال‌اند (فیلد، ۱۳۸۵:۴۰).
همانند
بیشتر مفاهیم علوم انسانی و اجتماعی تعاریف متعددی از سرمایه اجتماعی موجود است اما درمجموع می‌توان گفت تعاریف فوق بر اساس رویکردهای مختلف ذیل بیان‌شده است بر اساس منشأ و خصوصیات سرمایه اجتماعی، شاخص‌های های آن، کاربردها و نتایج حاصل از سرمایه اجتماعی تعریف گردیده‌اند. (سلیمی پور، ۱۳۹۰)
۲-۳- پیدایش مفهوم، اصطلاح و ضرورت پرداخت به سرمایه اجتماعی
تاریخ ظهور و پیدایش سرمایه اجتماعی در جامعه در مفهوم و اصطلاح با یکدیگر متفاوت هستند. چراکه مفهوم آن دارای قدمت بیشتری نسبت به شکل‌گیری اصطلاح آن است. با توجه به آنکه ماهیت موضوع سرمایه اجتماعی پدیده­ای ریشه­دار و به­طور کامل قدیمی است که در اندیشه­ها، گرایش­ها، رفتارها، سنت­ها، نهادها، مجموعه ارتباطات، شبکه ­های انسانی و اجتماعی ظهور و حضورداشته است می- توان شکل‌گیری مفهوم آن را با تاریخ حضور انبیاء و ائمه یکی دانست. در حالیکه اندیشمندان این حوزه قدمت اصطلاح سرمایه اجتماعی را مربوط به دهه ۱۹۲۰ میلادی می‌دانند.
در اندیشه­ها و اصول ادیان الهی همواره می­توان قواعد و احکامی که در درون خود، سرمایه اجتماعی را می‌پروراند، مشاهده کرد. درواقع کارکرد اولیه ادیان الهی – پیش از آنکه به‌تدریج و در طول تاریخ به انشعاب‌های ایدئولوژیک بینجامد- عمدتاً کارکردی در جهت بسط سرمایه اجتماعی بوده است. به سخن دیگر، کارکرد تولید سرمایه اجتماعی، یکی از کارکردهای ذاتی ادیان آسمانی است. دیگر کارکردهایی که معمولاً به‌عنوان محصول ادیان در طول تاریخ مشاهده‌شده است، کارکردهایی عارضی بوده ­اند (مثل کارکردهای ایدئولوژیک) (رنانی ۱۳۹۰:۲۵۰).
نظام­های اجتماعی به وجود آمده در دوره ظهور و حضور انبیا الهی خصوصاً انبیا اولوالعزم، جلوه واقعی تأکید و به‌کارگیری مؤلفه‌های سرمایه اجتماعی می­باشد. حتی در دیدگاه برخی اندیشمندان در سال­های آخر قرن بیستم جامعه‌شناسان برای توصیف نقش مذهب در توسعه اصلاح و عبارت «سرمایه اجتماعی» را استفاده کردند. اگرچه این اصطلاح به‌صورت تلویحی در دیدگاه متفکرین وجود داشته است (اعتصامی ۱۳۹۰:۷۱).
علاوه بر انبیا و ائمه متفکران دیگری نیز از مفهوم سرمایه اجتماعی (به‌جای به‌کارگیری اصطلاح) در بیان دیدگاهشان استفاده نموده ­اند، که از آن جمله می­توان به قرن پنجم پیش از میلاد اشاره کرد که سقراط شرط لازم برای نیل به سعادت اجتماعی را عمل کردن مطابق اخلاق یا همان عمل اخلاقی می‌دانست (رنانی،۱۳۹۰:۲۵۰).
اما اصطلاح سرمایه اجتماعی قبل از سال ۱۹۱۶ میلادی، در مقاله‌ای توسط هانی فان از دانشگاه ویرجینیای غربی مطرح شد. بااین‌حال نخستین  بار در اثر کلاسیک جین جاکوب با نام مرگ و زندگی شهرهای بزرگ آمریکایی(۱۹۶۱) به‌کاررفته است. او در آنجا توضیح داده بود که شبکه‌های اجتماعی فشرده در محدوده‌های حومه قدیمی و مختلط شهری، صورتی از سرمایه اجتماعی را تشکیل می دهند و در ارتباط با حفظ نظافت، عدم وجود جرم و جنایت خیابانی و دیگر تصمیمات در مورد بهبود کیفیت زندگی، در مقایسه با عوامل نهادهای رسمی مانند نیروی حفاظتی پلیس و نیروی انتظامی، مسئولیت بیشتری را از خود نشان می‌دهند (توسلی، ۱۳۸۴:۳).
گلن لوری اقتصاددان نیز همچون ایوان لایت جامعه‌شناس اصطلاح سرمایه اجتماعی را در دهه ۱۹۷۰ میلادی برای توصیف مشکل توسعه اقتصادی درون‌شهری به کاربرد. در دهه ۱۹۸۰ میلادی این اصطلاح توسط جیمز کلمن جامعه‌شناس در معنای وسیع‌تری مورداستفاده قرار گرفت و رابرت پاتنام دانشمند علوم سیاسی، نفر دومی بود که بحثی قوی و پرشور را در مورد سرمایه اجتماعی و جامعه مدنی در ایتالیا و ایالت متحده برانگیخت (فوکویاما، ۱۳۸۵:۱۰).

دانلود رایگان متن کامل بررسی تاریخ ادبیات عرب در مازندران از عصر عباسی تا کنون

عنوان  :

 

بررسی تاریخ ادبیات عرب در مازندران از عصر عباسی تا کنون

 

استاد راهنما :

 

سرکار خانم دکتر فلاحی

 

 

 

 

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

 

 

 

 

 

فهرست مطالب:

 

چکیده. . ۵

 

مقدمه. .  6

 

فصل اول:   ایران .۸

 

۱-۱موقعیت جغرافیایی ۹

 

۱-۲وجه تسمیه ۹

 

۱-۳نژاد ۱۰

 

۱-۴ایران معاصر  .12

 

 

 

فصل دوم: روابط متقابل ایران واعراب

 

۲-۱ایرانیان و تازیان پیش از اسلام. ۱۴

 

۲-۲ایرانیان و تازیان پس از اسلام ۱۵

 

۲-۳ نتیجه استیلای اعراب بر ایران ۱۹

 

۲-۴روابط متقابل فرهنگی -اجتماعی – ایرانیان وعربها در عصر عباسی۲۰

 

۲-۵اوضاع ادبی ایران درعصرعباسی.۲۵

 

 

 

فصل سوم:  طبرستان

 

۳-۱وجه تسمیه. ۲۹

 

۳-۲منشا پیدایش طبرستان۳۳

 

۳-۳اسامی طبرستان و مازندران و موقعیت جغرافیایی. ۳۵

 

۳-۴عربها در طبرستان۴۱

 

۳-۵فهرست نام  حاکمان عرب در طبرستان۴۶

 

 

 

فصل چهارم:  مشاهیر ادبی وعلمی تازی نویس در مازندران.

 

-اطروش۵۱

 

-جریرطبری۵۲

 

-اقطع.۵۶

 

-جرجانی عبدالعزیز۵۸

 

-جرجانی عبدالقاهر۶۰

 

-کبیر طبری۶۲

 

-جرجانی فضل۶۳

 

-ابن شهر آشوب.۶۵

 

-کیا الهراسی.۶۷

 

-احمد ابن علی علوی.۶۸

 

-طبرسی. ۶۹

 

-طبرسی۷۰

 

-استر آبادی ابوالحسن۷۲

 

-ابن اسفندیار۷۴

 

-قمری سراج الدین.۷۶

 

-آملی شمس الدین۷۷

 

-طبری عمادالدین۸۱

 

-طبری عبدالقادر۸۲

 

-جرجانی  .82

 

-آملی میر حیدر۸۴

 

-استر آبادی عماد الدین.۸۶

 

– مرعشی آملی۸۷

 

-استر آبادی ابراهیم۸۹

 

-میر داماد۹۱

 

-عزالدین آملی۹۴

 

-مازندرانی محمد هادی۹۶

 

-تنکابنی محمد سراب۹۷

 

-استر آبادی محمد صالح.۹۸

 

-خواجویی ملا اسماعیل.۹۹

 

-استر آبادی ملا جعفر.۱۰۱

 

-لاریجانی لطف ا.۱۰۳

 

-کلانتری نوری ابوالفضل۱۰۵

 

-غریب محمد حسین۱۰۸

 

-تنکابنی محمد کاظم.۱۱۰

 

-تنکابنی ابراهیم۱۱۱

 

-نوری مازندرانی ملا علی.۱۱۲

 

-حائری محمد صالح.۱۱۳

 

-ملارضااسترآبادی۱۱۵

 

آیت الله جوادی آملی۱۱۷

 

-حسن زاده آملی۱۱۹

 

-ملخص الرساله۱۲۴

 

فهرست منابع و مآخذ.۱۳۱

 

چکیده پایان‌نامه :

 

با نفوذ‌ اسلام و زبان و فرهنگ عربی بر منطقه طبرستان با توجه به مقتضیات زمان، عالمانی پا به عرصه فرهنگ و ادب نهادند و آثار ارزشمندی به زبان عربی از خود به جای گذاشته‌اند. لذا براساس آنچه که از موضوع پایان‌نامه استنباط می‌گردد، با عنوان «بررسی تاریخ ادبیات عرب در مازندران از عصر عباسی تا کنون» بر آن شدیم تا تحقیقاتی در رابطه با مفاخر و دانشمندان و علمای تازی‌نویس طبرستان و چگونگی شکل‌گیری این منطقه از خاک میهن عزیزمان که از دیرباز مهد پرورش بزرگان علمی و ادبی و دینی بوده و هست اقدام نماییم و همچنین سعی شده است با توجه به موضوع  اوضاع ادبی دوره عباسی وبعدازآن رابرسی و بزرگانی را که آثار ادبی منثورویامنظوم دارند را معرفی نماییم.

 

لازم دانستیم ابتدا به بیان سیر تاریخی ، طبرستان بپردازیم، به گفته یاقوت حموی در معجم‌البلدان، دانشمندان زیادی ا‌ز آن با نام طبری پا به عرصه علم و ادب گذاشته‌اند که از حد شمارش خارج است.

 

لذا در این راستا ابتدا به وجه تسمیه این مناطق به بررسی زمان ورود اعراب و تأثیر و تأثر اعراب و ایرانیان بر همدیگر پرداخته شده است و همچنین با معرفی علما و مشاهیر ادبی تازی‌نویس و ذکر آثار آن بزرگان سعی شده است بر اساس دوره زندگی و سال تولدشان تنظیم گردد و نمونه‌هایی از آثار ادبی قابل دسترسی را نیز ذکر نمائیم. امید است مورد توجه علاقه‌مندان به موضوع قرار گیرد.

 

 

 

 

مقدمه :

 

آن که از تحولات و سیر تاریخ غافل است نمی‌تواند با هوشیاری و بیداری کارها را ارزیابی کند بنابراین در غفلت و فراموشی می‌ماند.               امام علی (ع)

 

 

یکی از بهترین راه های خودسازی و تحول‌آفرینی در خویشتن مطالعه داستان‌شناسان و تاریخ‌گذشتگان است. چنانکه قرآن کریم نیز بدان اشاره دارد «فَاقْصُصِ الْقَصَصَ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ» (اعراف/۱۷۶) این آیه ما را به اندیشیدن درسرگذشت انسانهای گذشته دعوت می نماید، تا بیدار شده و درسها و عبرتهای لازم را بیاموزیم. بویژه اگر این مطالعه پیرامون سرگذشت انسانهای موفق تاریخ و اندیشه در عوامل پیروزی آنان باشد. بقول شاعر:

 

من لم یح التاریخ فی صدره                  لم یدرعلوالعیش من مره

 

ومن وعی اخبارمن قدمضی                اضاف اعمارالی عمره

 

بنظرشاعرهرکسی ازتاریخ وگذشته بی خبرباشدشیرینی زندگی راازتلخی آن حس نمی کند

 

وکسی ازاخبارگذشته گان مطلع وآگاه باشدعمرآنهابرعمراوافزوده وباتجربه می گردد.

 

لذا به لطف خداوند بزرگ این توفیق را پیدا کردم تا بتوانم نسبت به معرفی تعدادی از شخصیت‌های علمی و ادبی عربی دان طبرستان اقدام نمایم که هر کدام سهم بسزایی در نشر فرهنگ و تمدن اسلامی داشتند.

پایان نامه : نقش سیدمحمدطباطبایی در انقلاب مشروطه

موضوع:

 

نقش سیدمحمدطباطبایی در انقلاب مشروطه

 

استاد راهنما:

 

جناب آقای دکتر حسین زمانی

 

استاد مشاور:جناب آقای  دکتر سیاوش یاری

 

سال تحصیلی: ۱۳۹۰

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)


چکیده:
سید محمد طباطبایی یکی از رهبران روحانی و مذهبی انقلاب مشروطه ایران است که  با توجه به جایگاه وی در انقلاب مشروطه و مقام علمی و معنویشان و نیز مقبولیتی که نزد مردم داشته است، همراه و همگام  با سید عبدالله بهبهانی لحظه‌های شرایط سخت انقلاب مشروطه در کنار مردم بوده و سختیها را به جان خریده اند.

 

 

طباطبایی با وجود نفوذ و موقعیتی که تنها در سایه صداقت و صحت عملش بدست آورده بود، لحظه ای از فکر مردم و ایجاد عدالتخانه خارج نشد، حتی عده ای درصدد برآمدند که با پیشنهاد رشوه وی را از ادامه راه منصرف سازند ولی مرد صادق و استوار انقلاب، لحظه ای تزلزل به خود راه نداد.
مرد بزرگوار صدمات بیشماری پذیرا شد زمانی در حضرت عبدالعظیم متحصن شد زمانی به قم مهاجرت کرد تا جایی که پس از به توپ بستن مجلس به گردنش زنجیر انداختند و با بی احترامی زیاد محبوسش کردند و در نهایت به مشهد تبعید گردید.
شجاعت، صداقت سید محمد طباطبایی در جریان انقلاب و نیز آگاهی او برای رسیدن به هدف و نیز انتخاب راه و روش صحیح برای دستیابی به هدف مذکور از بارزترین ویژگی های این رجل سیاسی بوده است.حاصل سخن اینکه سیدمحمدطباطبایی یکی از شخصیت های موثر تاریخ ایران است  که در جهت تعالی و پیشرفت این سرزمین نقش اساسی داشته اند.  نقشی تاثیر گزار که درخور بررسی و معرفی به علاقه مندان تاریخ ایران است.

 

 

واژگان کلیدی: سید محمد طباطبایی، انقلاب مشروطیت ایران ، عدالتخانه، انجمن‌های مخفی، مجلس شورای ملی و فراموشخانه
 
فهرست مطالب
عنوان                                                                                                          صفحه
بخش مقدماتی. ۱
مقدمه: ۲
نقد و بررسی منابع: ۶
روزنامه و مجلات: ۷
متون تاریخی. ۷
کلیات تحقیق: ۱۰
فرضیات ۱۱
پیشینه تحقیق: ۱۳
روش  کار تحقیق: ۱۳
موانع  و کاستی های تحقیق: . ۱۳
بخش اول
زندگی نامه سید محمد طباطبایی. ۱۴
فصل اول: ورود طباطبایی به ایران و احترام وی به میرزای آشتیانی . ۱۵
و اکنش ناصرالدین شاه به هنگام ورود طباطبایی  به تهران: ۱۷
دوران میان سالی و حمایت وی از مدارس جدید ۱۹
فرزندان سید محمد طباطبایی: . ۲۱
املاک و دارائی: ۲۲
وفات طباطبایی: ۲۲
فصل دوم : ریشه‌های  فکری سید محمد طباطبایی
نامه سید جمال الدین اسدآبادی به سید محمد طباطبایی. ۲۵
آگاهی فکری طباطبایی. ۲۶
اندیشه های طباطبایی در مورد مشروطیت : . ۲۸
عدالت و مساوات  طباطبایی: ۳۳
آزادی اندیشی  طباطبایی ۳۸
دیدگاه سید محمد طباطبایی نسبت به نظام حکومتی: ۴۰
بخش دوم: فعالیت های سیاسی طباطبایی
ورود طباطبایی به ایران و احترام وی به میرزای آشتیانی ۴۵
فعالیت های فرهنگی: . ۴۷
آثار سید محمد طباطبایی: ۵۱
فصل دوم : طباطبایی و مشروطیت
مقدمه انقلاب مشروطیت: ۵۷
حادثه بانک: ۵۷
ماجرای عسگر گاریچی: ۶۲
ماجرای کرمان ۶۳
ماجرای مسیونوز بلژیکی و واکنش سیدین: . ۶۵
تأسیس انجمن مخفی اول: ۷۰
انجمن مخفی: . ۷۰
انجمن مخفی و اتحاد سیدین: ۷۰
نقش طباطبایی در انجمن مخفی: . ۷۵
پی گیری مطالبات توسط طباطبایی: . ۷۶
فصل سوم: مهاجرت صغری
مهاجرت صغری و نقش طباطبایی. ۸۱
واقعه مسجد شاه «چهارشنبه ۱۵شوال ۱۳۲۳» ۸۳
گران شدن قند و چوب خوردن تجار: ۸۵
ملاقات طباطبایی با عین الدوله: ۸۶
نشست باغشاه: . ۸۷
نامه سید محمد طباطبایی به عین الدوله: ۸۸
برپایی مراسم روضه خوانی توسط عین الدوله ۹۰
آشوب در فارس و مشهد: ۹۰
نامه سیدمحمدطباطبایی به مظفرالدین شاه: . ۹۲
موعظه‌ی طباطبایی در چهارم جمادی الاول ۱۳۲۴ هجری قمری ۹۵
نامه ناصر الملک به طباطبایی: . ۹۷
تحصن در مسجد جامع: ۱۰۰
فصل چهارم: مهاجرت کبری
فرمان مشروطه: ۱۱۲
طباطبایی و انجمن مخفی دوم: ۱۱۴
انجمن ملی: ۱۱۶
فصل پنجم: طباطبایی و مجلس اول شورای ملی:
اعتقاد و اخلاص طباطبایی نسبت به حکومت ملی. ۱۲۱
ترکیب نمایندگان مجلس اول : ۱۲۲
تدوین متمم قانون اساسی : ۱۲۸
طباطبایی تا به توپ بستن مجلس ۱۳۲
مرگ مظفرالدین شاه و تاج گذاری محمد علی شاه: ۱۳۳
شخصیت محمد علی شاه از دیدگاه نویسندگان: . ۱۳۵
طباطبایی در مذاکرات مجلس شورای ملی ۱۴۰
مخالفت طباطبایی با واگذاری شیلات شمال به لیانازوف . ۱۴۲
پیشنهاد طباطبایی جهت تشکیل انجمن بلدیه و عدلیه. ۱۴۳
اعتراض طباطبایی به مجلس ۱۴۵
به توپ بستن مجلس : ۱۴۸
دستگیری وتبعید : . ۱۵۰
بازگشت سید محمد طباطبایی از مشهد به تهران: . ۱۵۲
طباطبایی و مجلس دوم: ۱۵۴
دولت موقت و مهاجرت طباطبایی به استانبول . ۱۵۵
 
فصل ششم: رابطه یا عضو یت سید محمد طباطبایی در سازمان فراماسونری
منشا پیدایش فراماسونری ۱۵۹
عض
ویت طباطبایی در جامع آدمیت: . ۱۶۰
طباطبایی و فراماسونری ۱۶۲
نتیجه گیری: ۱۶۶
کتابنامه: . ۱۶۹
تصاویر: . ۱۷۴
پیوست:. ۱۷۹

 

مقدمه:

 

تاریخ کشورمان به بلندای نام ایران مهد بزرگانی بوده است که همواره نامشان بر تارک اعصار می درخشد بزرگانی که بررسی زندگی و اندیشه آنان جذاب و قابل تامل است. سیدمحمد طباطبایی یکی از روحانیون و چهره های سیاسی دوره قاجار است که سهم بسزائی در انقلاب مشروطه دارد و در کنار سیدعبدالله بهبهانی به سیدین سندین شهرت یافتند.

پایان نامه : بررسی وضعیت تعادل اجتماعی در ایران امروز

 

 

 

عنوان :

 

بررسی وضعیت تعادل اجتماعی در ایران امروز

 

 

 

     استاد راهنما:

 

 دکتر منصور شریفی

 

 

 

   استاد مشاور:

 

دکتر نوروز هاشم زهی

 

 

 

رساله کارشناسی ارشد

 

پاییز۱۳۹۱

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)


فصل اول
مقدمه .۵
بیان مسئله .۸
اهمیت و ضرورت ۱۱
هدف تحقیق۱۳
سئوالات اساسی تحقیق ۱۴
فصل دوم
تعاریف و اصطلاحات۱۶
ادبیات تحقیق ۱۶
تعادل از نگاه سیاسی.۲۱
تعادل از نگاه اجتماعی دینی .۲۲
تعادل فرهنگی در جامعه۲۳
تحقیقات پیشین (داخلی و خارجی) .۲۷
چارچوب نظری.۳۳
برخی نظریات مطرح ۳۴
نتیجه نظریات و ارتباط با موضوع۵۴
عوامل متعادل کننده جامعه .۵۴
سطح خرد.۵۴
سطح کلان.۵۷
فصل سوم
روش گردآوری اطلاعات .۶۲
ابزار گردآوری اطلاعات .۶۴
متعیرها۶۶
روش تحقیق .۶۷
جامعه نمونه .۶۹
روش تحلیل عاملی.۶۹
ارائه مدلهای  نظری و تولید یک مدل بهینه ۷۱
فصل چهارم
یافته ها .۷۵
تحلیل توصیفی داده ها .۸۶
آثار بهم ریختگی تعادل اجتماعی۸۶
شاخص های عدم تعادل۸۷
تحلیل استنباطی داده ها ۸۸
تحلیل نرم افزاری و آماری داده ها.۹۱
 
فصل پنجم
تجزیه و تحلیل .۱۰۴
روایی اطلاعات تحلیل شده.۱۰۶
برخی یافته ها۱۱۲
بررسی فرضیات.۱۱۵
پیشنهاد ها.۱۱۹
تقدیر و تشکر۱۲۱
موانع تحقیق .۱۲۳
مفاهیم وچکیده انگلیسی۱۲۴
منابع ۱۲۵
جداول و نمودارها.۱۲۷
 
 
 
فصل اول
مقدمه .
بیان مسئله .
اهمیت و ضرورت .
اهداف تحقیق
سئوالات اساسی تحقیق
مقدمه
((ساختن یک مملکت با دست یک گروه امکان ندارد))      
صحیفه سجاده ص۱۰۶
تمام جهان هستی در قالب یک نظام کلی از باور اسـت که برای رسیدن به نیازهای فکری این نظام نیاز به تعیین مفاهیمی جهت حفظ وضع موجود یا تغییر وضع موجود در قالب های متفاوت هستیم که تحول اولین نیاز این جامعه است و به عبارتی همان ایجاد حفظ تعادل در بنیان های جامعه می توان ذکر نمود. این مفهوم اساسا جنبه مکانیکی دارد و تا حدی مانند خط کش عمل می کند چرا که حرکت باید پیرامون محور رشد متوازن و متعادل بنیان های هر نظامی صورت پذیرد (توسلی:۱۳۶۹٫ ۲۱۸)
جهان هستی با تغییراتی روبرو است که منجر به تقسیم کار شده و این تقسیم کار پاره ای از تغییرات درونی در داخل ساختار نظامهای ذهنی را بوجود می آورد که با افزایش یا تغییر جمعیت جنبه های تغییر محیطی نیز بر آن تاثیر می گذارد و یک نوع تعادل محیطی هم برای این جمعیت تولید می شود که به عقیده اندیشمندان  دگرگونی و تحول و تعادل جدید در مرحله پیشرفت تاثیر عمیقی بر نهادها و ارزشهای جامعه خواهد گذاشت  .

 

 

«تعادل»، در مفهومی وسیع به وجود نوعی توازن، میان تعدادی از پدیده‌های وابسته به هم دلالت می‌کند. این توازن، ممکن است آشکار و یا صرفاً پنهان و از لحاظ عینی امری واقعی یا تخیلی و نیز،ایستا و یا پویا باشد. جامعه‌ای متعادل است که اگر به صورت مصنوعی در معرض تغییر قرار بگیرد، بی‌درنگ واکنشی روی دهد، که جامعه را به وضع واقعی یعنی وضع عادی آن باز گرداند.از نظر هومستر یک نظام اجتماعی هنگامی در حال تعادل است که وضع عناصری که داخل نظام می‌شوند و روابط متقابل بین آنها به کل گونه‌ای باشد که هر تغییر در نظام، کاهش یابد  از طرفی تعادل، یک مقیاس نظری است و در واقعیت تجربی، هیچ نظام اجتماعی کاملاً متعادل و یکپارچه دیده نمی‌شود بلکه فراز و نشیب های جوامع با هم متفاوت است (باقر ساروخانی۱۳۸۰،۳۵۴)
لزوما تعادل را می توان در دگرگونی های متوالی وسازگاری با نهادهای اجتماعی در جهت وضعیت های نهایی پاره ای تعادل ها در روابط اجتماعی جستجو کرد در این بینش مرحله نهایی تعادل خود در نظام اجتماعی کنش ایجاد می کندکه آن را هدف دار در جهت نزدیکتر شدن به شرایط جدید هدایت می کند و اگر مراحل مختلف تعادل ومرحله نهایی آن مورد تاییداکثریت قرار نگیرد تطور اجتماعی گم می شود وجامعه به سازگاری موقت یا بی هدفی هدایت خواهد شد که این بی هدفی نوعی بی تعادل در اهداف و ساختار کلی نظام اجتماعی را بوجود خواهد آورد (باقر ساروخانی، ۱۳۸۰٫ ۳۵۵)
مسئله تعادل از کنش متقابل بر قالب های ساخت نظام اجتماعی ، فرهنگ ،هنجارها، ‌ارزشها ، طبقه اجتماعی، موقعیت ،پایگاه  شروع می شود که اعمال اجتماعی افراد در پی فشارها یا تغییر رفتار مورد توجه است (توسلی:۱۳۶۹٫ ۲۸۵)
تعادل اجتماعی به عنوان پیش نیاز حرکت جوامع مفید و ضروری به نظر می رسد اما باید این تعادل در حول حفظ ارزشها و تحکیم آن باشد زیرا تغییرات همیشه منجر به پیدایش وضع جدید می شود و سیطره خود را بر محیط افزایش دهند و اساسا انسان با توانایی های خود به کار دسته جمعی و ایجاد تغییر در محیط و ایجاد شرایط جدید دست می زد که این تغییر با آگاهی از شرایط موجود صورت می گیرد .

پایان نامه : مدلسازی ریاضی سینتیک هسته گذاری و رشد نانو ذرات پلیمری در فرایند پلیمریزاسیون امولسیونی با استفاده از نتایج هدایت …

…

پایان نامه : پایان نامه در رشته‌ی زیست شناسی- سیستماتیک و اکولوژی گیاهی-مطالعه فلوریستیکی و زیستگاهی کوه دکل در شهرستان ممسنی، …

شهرستان ممسنی، …

استاد راهنما

 

دکتر احمد رضا خسروی

 

شهریور ۱۳۹۳

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)


چکیده
هدف اصلی از این تحقیق، بررسی و ثبت تنوع گیاهی و زیستگاهی  موجود در منطقه ممسنی واقع در شمال غرب استان فارس است که در طول شرقی’َ۳۰ ْ۵۱ و عرضَ شمالی ‘۵ ْ۳۰ قرار گرفته است. در مجموع ۳۹۵ نمونه، متعلق به ۶۹ تیره، ۱۷۲ جنس و ۲۲۵ گونه جمع آوری، شناسایی و در هرباریوم دانشگاه شیراز بایگانی شدند. گیاهان دو لپه با ۵۷ تیره، ۱۴۲ جنس و ۱۸۷ گونه متنوع ترین گروه و پس از آن تک لپه ای ها با ۸ تیره، ۲۵ جنس و۳۴ گونه قرار دارند. نهانزادان آوندی با ۳ تیره، ۳ جنس و ۳ گونه و بازدانگان با ۱ تیره، ۱جنس و ۱ گونه در منطقه حضور دارند. غنی ترین تیره ها از نظر تعداد گونه به ترتیب Asteraceae (42 گونه)،  Fabaceae( 23 گونه) و Poaceae (13 گونه) می­باشند. متنوع ترین جنس های موجود در پوشش گیاهی منطقه Convolvulus L.، Plantago L. و Trifolium L.  هر کدام با ۵ گونه و Allium L. با ۴ گونه است. از نظر کورولوژی بیشتر گیاهان به ناحیه ایران- تورانی تعلق دارند. از لحاظ شکل زیستی، تروفیت ها شکل زیستی  غالب را در منطقه تشکیل می­ دهند. بر اساس سیستم EUNIS هفت زیستگاه اصلی در منطقه وجود دارد که در بردارنده: ۱- علفزار ۲- بوته‌زار ۳-درختچه‌زار ۴- درخت زار ۵- مناطق کم‌پوشش یا بی‌پوشش با بستر سنگی و صخره‌ای ۶- آب‌های سطحی درون سرزمینی ۷- زیستگاه‌های کشت شده زراعی، باغبانی یا مسکونی می­باشد. از عوامل اکولوژیکی که بر روی پراکنش گیاهان در زیستگاه های مختلف تاثیر به سزایی داشته است می­توان به عوامل اقلیمی و توپوگرافیکی و زیستی اشاره کرد.
 
کلمات کلیدی: ممسنی، شکل زیستی، فلورستیک، زیستگاه
فهرست مطالب
                                               
 
عنوان                                                                                                               صفحه
مقدمه. ۲
 کلیات   ۲
۱-۲-  ویژگی های سرزمین ایران  ۳
۱-۳- تاریخچه مطالعات فلورستیکی در ایران  ۴
۱-۳-۱- تاریخچه مطالعات فلورستیکی ایران: ۵
۱-۳-۳ منابع شناسایی فلور ایران: ۱۰
۱-۴- نواحی فلورستیکی ایران  ۱۱
۱-۵- توپوگرافی استان فارس   ۱۲
۱-۶- اقلیم شهرستان ممسنی  ۱۴
۱-۶-۱- دما ۱۶
۱-۶-۲- بارندگی  ۱۷
۱-۶-۳- رطوبت نسبی  ۱۸
۱-۶-۴- خاک   ۱۹
۱-۱۰- جغرافیا و زمین ریخت شناسى  ۲۰
زمین شناسی استان فارس ۲۱
۱-۱۱-۱- زمین شناسی عمومی ممسنی  ۲۲
۱-۱۱-۲- چینه نگاری ممسنی  ۲۲
۱-۱۱-۳- رسوبات جوان گستره نورآباد ۲۶
۱-۱۲- اهداف و ضرورت انجام پروژه ۲۷
مواد و روش ها ۲۹
۲-۱- مطالعات صحرایی  ۲۹
۲-۲- مطالعات آزمایشگاهی  ۳۰
نتایج. ۳۳
۳-۱- نتایج  ۳۳
۳-۲- پوشش گیاهی منطقه: ۴۲
بحث ۴۷
۴-۱- عوامل انتشار گونه ها در منطقه مورد مطالعه  ۴۸
۴-۱-۱- اقلیم  ۴۸
۴-۱-۲- توپوگرافی  ۵۱
۴-۱-۳- عوامل زیستی  ۵۸
۴-۲- فیتو جغرافی  ۶۱
۴-۳-۱- ناحیه ایران و تورانی  ۶۱
۴-۳- عناصر انحصاری  ۶۲
۴-۴- پیشنهادات پزوهشی آینده ۶۴
 
عنوان                                                                                                                      صفحه
فهرست منابع
الف: منابع فارسی.   ۶۵
ب: منابع انگیسی    ۶۸
           پیوست    
پیوست جدول۱۷۱
پیوست جدول۲٫۸۶
تصاویری از برخی زیستگاه های موجود در منطه مورد مطالعه ۹۳
فهرست جدول ها
 
 
عنوان                                                                                                                                               صفحه      
 
جدول۳-۱: تعداد تیره، جنس و گونه مربوط به هر کدام از گروه های گیاهی.۳۳
جدول ۳-۲: لیست غنی ترین تیره های گیاهان آوندی۳۵
جدول ۳-۳: لیست غنی ترین جنس های گیاهان آوندی۳۶
جدول۳-۴: لیست تعدادی از گیاهان دارویی منطقه.۳۷
جدول ۳-۵: تعدادی از گیاهان منطقه که دارای پتانسیل زینتی شدن هستند۳۸
جدول ۳-۶: گونه های بومی ایران در منطقه۳۸
جدول ۳-۷: لیست علف های هرز منطقه.۳۹
جدول ۳-۸: گونه های فراوان منطقه۴۰
 
فهرست شکل ها
 
 
عنوان                                                                                            صفحه
 
شکل ۱-۱: نقشه نواحی فلورستیکی ایران.۱۱
شکل ۱-۲: نقشه موقعیت منطقه موردمطالعه۱۲
شکل۱-۳: نقشه اقلیم استانفارس۱۵
شکل۱-۴ دمای حداکثر مطلق بلند مدت استان فارس.۱۶
شکل۱-۵: دمای حداقل مطلق بلند مدت استان فارس.۱۶
جدول۱-۶: میانگین دمای حداکثر بلند مدت استان فارس۱۷
شکل۱-۷: بارندگی بلند مدت استان فارس۱۷
شکل۱-۸:  بارندگی بلند مدت فصل زمستان استانفارس۱۸
شکل۱-۹: رطوبت نسبی بلند مدت فصل زمستان استانفارس۱۸
شکل۳-۱: نمایش سهم هر یک از گروه های گیاهی در پوشش منطقه بر حسبدرصد۳۴
 

 
عنوان                                                                                                                      صفحه
شکل۳-۲: سهم غنی ترین تیره ها در پوشش گیاهی منطقه (بر حسب درصد)۳۵
شکل۳-۳: تعداد گونه ها وجنس های غنی ترین تیره ها در پوشش گیاهی منطقه.۳۶
شکل ۳-۴: نمودار میزان گلدهی گیاهان منطقه در فصول مختلف سال های جمع آوری گیاه۴۱
شکل ۴-۱: نمایش جوامع اصلی پوشش گیاهی در منطقه با توجه به ارتفاع.۵۴
شکل ۵-۱: تصاویری از برخی از زیستگاه های موجود در منطقه.۹۳
شکل۵-۲: مقایسه اثر شیب بر روی پوشش گیاهی منطقه۹۴
شکل۵-۳: تصاویری از تخریب های انسانی در منطقه مورد مطالعه.۹۵
فهرست نشانه‌های اختصاری
 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

تروفیت	Th
فانروفیت	Ph
کریپتوفیت	Cr
کامفیت	Ch
همی کریپتوفیت	He
اروپا – سیبری	Euro – Sib
ایران – آناتولی	Ir – An
ایران – تورانی	Ir – Tur
بومزاد	end
جهان وطن	Cos
چند منطقه‌ای	Pl
زراعی	Cult
صحرا – عربستان	Sah – Arab
گرمسیری	Trop
مدیترانه‌ای	Medit
نوبوسندی	Nobo – Sind
هیمالیا	Hima
شیب جنوب شرقی	SE
شیب جنوب غربی	SW
شیب جنوبی	S
شیب شرقی	E
شیب شمال شرقی	NE
شیب شمال غربی	NW
شیب شمالی	N
شیب غربی	W

 

کلیات

 

 

پایان نامه : ارزیابی روشهای موجود تشکیل رسوب واکس و ارائه ی یک روش بهبود یافته

پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته مهندسی گاز

 

 

 

” ارزیابی روش های موجود تشکیل رسوب واکس و ارائه ی یک روش بهبود یافته“

 

 

 

 

 

اساتید راهنما :

 

دکتر محمود مشفقیان

 

دکتر سید شهاب الدین آیت الهی

 

 

 

بهمن ماه ۱۳۹۰

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)


فهرست مطالب
 
 
عنوان                                                   صفحه
 
فصل یک
مقدمه. . ۲
 
فصل دو
اهمیت رسوب واکس
۲-۱- مشکلات رسوب واکس ۵
۲-۲- توصیف واکس ۷
۲-۲-۱ – تبلور واکس ۷
۲-۲-۲- رسوب واکس(wax deposition) 8
۲-۳- ماهیت واکس ۱۱
۲-۴- عوامل موثر در تشکیل رسوب واکس ۱۹
 
فصل سه
تئوری های واکس
۳-۱- تئوری هیدرودینامیکی واکس ۲۴
۳-۱-۱ نفوذ مولکولی ۲۵
۳-۱-۲- نفوذ براونین ۲۵
۳-۱-۳- پراکندگی برشی ۲۶
۳-۱-۴- نشست گرانشی ۲۶
۳-۱-۵- ورقه ورقه شدن رسوبات واکسی ۲۷
۳-۲- مدل دینامیکی رسوب ۲۷
۳-۳- رسوب پارافین در سیستم های جریان تکفازی ۲۹
۳-۴- رسوب پارافین در سیستم های جریان چند فازی ۳۰
۳-۴-۱-اثر ترکیب سیال ۳۲
۳-۴-۲- اثر الگوی جریان ۳۲
۳-۵- مروری بر روش های ته نشینی واکس ۳۴
۳-۵-۱- معرفی مدل ریگ، رایدال و رونینگسن ۳۴
۳-۵-۲- مدل متزین(Matzain) 37
۳-۵-۳- مدل هیدرو(Hydro) 40
۳-۵-۴- مدل دانشگاه میشیگان(University of Michigan Model) 42
۳-۶- شبیه سازی واکس توسط نرم افزار الگا(OLGA) 43
۳-۷- پارامترهای واکس ۴۴
 
فصل چهار
تئوری های مختلف تعادل ترمودینامیکی رسوب واکس
۴-۱- تعادل فازی ۴۸
۴-۲- بررسی ترمودینامیکی تشکیل رسوبات واکس ۵۳
۴-۲-۱ مدل لیرا-گالنا ۵۴
۴-۲-۲-مدل اریکسون ۵۵
۴-۲-۳-مدل پدرسن و مدل های تصحیح شده ی آن ۵۵
۴-۲-۴-مدل وُن ۵۶
۴-۲-۵-مدل کوتینیو ۵۶
۴-۳-بررسی تفصیلی مدل های ارائه شده ۵۷
۴-۴- ترمودینامیک تعادل بخار،مایع و جامد ۶۴
 
فصل پنج
پیشینه ی تحقیق
مقدمه ۶۷
۵-۱- پیشینه ی تحقیق ۶۷
 
فصل شش
انجام کار
مقدمه ۷۴
۶-۱-مدل وُون(Won’s model) 74
۶-۱-۱-فرضیات مدل وُن ۷۴
۶-۲- توصیف مدل وون(وون ۱۹۸۶) ۷۵
۶-۳-مدل پدرسن(Pedersen ) 80
۶-۳-۱- مفروضات مدل پدرسن ۸۲
۶-۳-۲- توصیف مدل پدرسن ۸۳
۶-۴- محاسبات جداسازی آنی سه فازی ۸۶
۶-۵- ارائه الگوریتم ۸۸
۶-۵-۱- محاسبات جداسازی آنی دو فازی ۸۸
۶-۵-۲ مقادیر حدس اولیه ی ۸۹
   ۹۰
۹۱
۹۵
۹۶
۹۷
۹۸
۱۰۳
۱۰۴
۱۱۴
۱۱۶
۱۱۷
۱۱۸
۱۱۹
۱۲۱
۱۲۳
۱۲۴
 

 

۱۲۹
۱۳۷
۱۴۲
۱۴۸
 

 

۱۵۵
۱۵۸
 
۱۶۰
 
پیوست ها
. ۱۷۲
. ۱۷۵
 
 
 
 
 
 
فهرست جدول ها
 
 
عنوان                                                   صفحه
 
جدول ۲-۱: خواص فیزیکی و شیمیایی واکس های پارافینی-میکروکریستال و پترولاتوم،   ۱۰
۱۴
   ۲۲
۸۲
۱۳۰
۱۳۸
۱۴۱
۱۴۳
۱۴۴
۱۴۵
۱۴۵
 
 
فهرست شکل ها
 
 
عنوان                                                   صفحه
 
شکل ۲-۱- شدت رسوب واکس ۶
۱۳
۱۵
۱۶
۱۷
۲۱
. ۴۹
۵۴
   ۵۸
۷۵
۸۳
۸۶
۱۱۵
۱۱۷
   ۱۲۴
   ۱۳۱
۱۳۲
۱۳۳
۱۳۴
   ۱۳۵
   ۱۳۶
۱۳۹
۱۴۰
   ۱۴۲
   ۱۴۶
۱۴۷
   ۱۴۸
۱۴۹
۱۵۰
   ۱۵۰
   ۱۵۱
   ۱۵۲
۱۵۳
 
 
مقدمه
 
 
یکی از مهمترین مسائل در صنایع نفت، رسوب مواد آلی سنگین موجود در نفت خام است، که طی مراحل تولید، حمل و نقل و فرآوری نفت رخ می‌دهد. رسوب این مواد در مخازن، چاه های نفت، پمپ‌ها، تانک‌های ذخیره‌سازی، لوله‌های انتقال و تجهیزات پالایش، باعث اتلاف هزینه‌های فراوان می‌گردد. با پیش‌بینی مکان تشکیل رسوب می‌توان به کمک روش‌های مکانیکی، شیمیایی و یا تغییر شرایط محیطی، برای از بین بردن یا کاهش رسوب اقدام نمود. کریستالیزاسیون و رسوب ترکیبات واکسی منجر به بروز مشکلات زیادی در مراحل تولید، انتقال، ذخیره سازی و انجام فرآیندهای مختلف مربوط به نفت خام و یا مشتقات آن می‌شود.  شرکت‌های نفتی در سراسر دنیا به دلیل کاهش تولید، هزینه‌ مواد شیمیایی مورد نیاز، انسداد خطوط لوله و افزایش انرژی مصرفی ناشی از ایجاد رسوبات، سالیانه میلیاردها دلار  زیان می‌بینند. با کاهش ذخایر موجود و افزایش بهره‌برداری از مخازن نفت‌های سنگین و مخازن نفتی دور از ساحل، استفاده از روش‌های جدید و کارآمد برای رفع این مشکلات به یک ضرورت تبدیل شده است.

 

 

نفت خامی که از اعماق زمین استخراج می شود، شامل هیدروکربورهای سنگین و نیمه سنگین است که اشکال مختلف و خصوصیات متفاوت دارد. هیدروکربورهای سنگین شامل واکس ها، مواد آسفالتنی و رزین ها هستند که می توانند به صورت جامد، در ترکیبات ظاهر شوند که در این بین، واکس ها اهمیت خاصی دارند.تغییر عواملی مانند دما، فشار و ترکیب اجزای سبک در ترکیبات نفتی، سبب تشکیل رسوب های واکس پارافینی جامد در این ترکیبات می شود. رسوب واکس تشکیل شده به طور عمده شامل پارافین ها، نفتن ها و به مقدار کمی از دیگر هیدروکربورها، مانند آروماتیک هاست. تشکیل این رسوبات در مرحله اول می تواند منافذ زیرزمینی را مسدود کرده، باعث کاهش شدید نفوذ پذیری آنها شده و راندمان استخراج نفت را کاهش دهد. در مراحل بعدی نیز تشکیل رسوبات، مشکلات زیادی را به دنبال خواهد داشت. به عنوان مثال تشکیل رسوبات واکس در خطوط انتقال نفت خام، می تواند باعث گرفتگی لوله ها و افزایش مقاومت در برابر جریان و در نتیجه افت فشار جریان شده و علاوه بر افزایش توان مورد نیاز جهت پمپ نمودن سیال، موجب استهلاک زودرس تاسیسات شود. تشکیل رسوبات واکس در تجهیزات پروسسی مانند مبدل های حرارتی و خطوط لوله کاهش کارآیی این تجهیزات را به دنبال دارد.با توجه به اینکه در فرآیندهای روغن سازی یکی از مراحل اصلی فرآیند، جداسازی واکس می باشد، اهمیت این پدیده مشخص می گردد. مساله تشکیل رسوب واکس و عوامل موثر بر آن، سالهای متمادی مورد بحث پژوهشگران بوده و اکثر روش ها و مدلهایی که جهت توصیف و پیش بینی این پدیده ارائه شده اند، توافق ضعیفی با داده های آزمایشگاهی دارند و از هیچکدام نمی توان به عنوان یک راه حل عمومی، جهت پیش بینی این پدیده، استفاده کرد. این مدلها اغلب دمای پیدایش واکس و میزان رسوب تشکیل شده را بالاتر از مقدار تجربی و آزمایشگاهی آن، تخمین می زنند.با توجه به توضیحات یاد شده، پیش بینی دمای تشکیل رسوبات واکس و در نظر گرفتن این دما در طراحی تجهیزات مربوط به استخراج، تولید و بهره برداری از نفت خام یا برش های نفتی، اهمیت خاصی دارد. مدل سازی ترمودینامیکی، یکی از راه های بررسی این پدیده است.[۱-۶

 

 

اهمیت رسوب واکس
 
۲-۱- مشکلات رسوب واکس
 
با بوقوع پیوستن مشکل رسوب واکس، صنعت نفت برای چندین دهه دچار مشکل شده است، همزمان با ایجاد دو نگرانی اصلی -فنی و اقتصادی-. رسوب واکس می تواند خفیف، و یا می تواند به اندازه کافی شدید باشد که آن را غیر فابل کنترل کند (شکل ۲-۱).
مسائل فنی در ارتباط با رسوب موم عبارتند از :
کاهش تراوایی و آسیب سازند زمانی که در چاه و اطراف آن رخ می دهد.

پایان نامه: تاثیر فناوری اطلاعات بر رفتار حرفه ای حوزه

عنوان:

 

تاثیر فناوری اطلاعات بر رفتار حرفه ای حوزه
منابع انسانی استانداری تهران

 

 

 

استاد راهنما:

 

دکتر رحیم قربانی

 

 بهار ۱۳۹۳

 

 

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

 

 

 

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

 

فهرست مطالب

 

چکیده ۱

 

مقدمه ۳

 

۶

 

۱-۱ مقدمه ۷

 

۱-۲ بیان مسئله اساسی تحقیق ۸

 

۱-۳ اهمیت و ضرورت انجام تحقیق ۱۰

 

۱-۴ اهداف تحقیق ۱۰

 

۱-۵ سؤالات تحقیق: ۱۱

 

۱-۶   فرضیه‏های تحقیق ۱۱

 

۱-۷ تعریف واژه‏ها و اصطلاحات فنی و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی): ۱۲

 

۱-۷-۱ فناوری اطلاعات(IT):. 12

 

۱-۷-۲ مدیریت منابع انسانی(HRM):. 12

 

۱-۷-۳   حوزه منابع انسانی(HR):. 13

 

۱-۷-۴ مدیریت منابع انسانی الکترونیکی(EHRM):. 13

 

۱-۷-۵ رفتار حرفه ای در منابع انسانی:. ۱۳

 

۱-۷-۶ فعالیتهای تحول آفرین:. ۱۳

 

 

 

۱۴

 

بخش اول: فناوری اطلاعات ۱۵

 

۲-۱ مقدمه ۱۵

 

۲-۲ تاریخچه فناوری اطلاعات ۱۷

 

۲-۳ تعاریف فناوری اطلاعات ۱۹

 

۲-۴ مفهوم فناوری اطلاعات ۲۴

 

۲-۵ اثر فناوری اطلاعات بر سازمان و افراد ۲۶

 

۲-۶ سیستم اطلاعات مدیریت ۳۱

 

۲-۶-۱ تعریف سیستم اطلاعات مدیریت. ۳۱

 

۲-۶-۲ مفهوم سیستم اطلاعات مدیریت. ۳۱

 

۲-۷ کارکردهای سیستم های اطلاعاتی مدیریت ۳۲

 

۲-۷-۱ نقش پشتیبان عملکرد:. ۳۴

 

۲-۷-۲ نقش پشتیبان تصمیم گیری:. ۳۵

 

۲-۷-۳ نقش پشتیبان استراتژیک:. ۳۵

 

۲-۸ مدل یک سیستم اطلاعات ۳۶

 

۲-۹ لزوم استفاده از سیستم های اطلاعات ۳۷

 

۲-۱۰ مزایای استفاده از سیستم‌های اطلاعات ۳۸

 

۲-۱۱ انواع سیستم‌های اطلاعات ۳۸

 

۲-۱۱-۱ سیستم های اطلاعات مدیریت (MIS) :. 39

 

۲-۱۱-۲ سیستم اطلاعاتی اجرایی ( EIS). 39

 

۲-۱۱-۳ سیستم های پشتیبانی تصمیم گیری DSS) ) :. 40

 

۲-۱۱-۴ سیستم خبره (ES). 40

 

۲-۱۱-۵ سیستم های پردازش رخدادها (TPS) :. 40

 

۲-۱۱-۶ سیستم اتوماسیون اداری(OAS). 41

 

۲-۱۲ مزایا و معایب اتوماسیون اداری ۴۲

 

۲-۱۲-۱ مزایای مستقیم. ۴۲

 

۲-۱۲-۲ مزایای غیر مستقیم. ۴۳

 

۲-۱۲-۳ معایب سیستم اتوماسیون اداری :. ۴۳

 

بخش دوم: مدیریت منابع انسانی ۴۴

 

۲-۱۳ مدیریت منابع انسانی ۴۴

 

۲-۱۴ تاریخچه پیدایش مدیریت منابع انسانی ۴۵

 

۲-۱۵ تعاریف مدیریت منابع انسانی ۵۰

 

۲-۱۵-۱ نقشه مفهومی مدیریت منابع انسانی. ۵۱

 

۲-۱۶ مدیریت منابع انسانی و مدیریت سرمایه انسانی ۵۲

 

۲-۱۷ نقش محوری مدیریت منابع انسانی ۵۳

 

۲-۱۸ فلسفه مدیریت منابع انسانی ۵۵

 

۲-۱۹ رویکردهای مدیریت منابع انسانی ۵۵

 

۲-۲۰ اهداف مدیریت منابع انسانی ۵۶

 

۲-۲۰-۱ اهداف کوتاه مدت. ۵۶

 

۲-۲۰-۲ اهداف بلند مدت. ۵۶

 

۲-۲۱  وظایف مدیریت منابع انسانی ۵۷

 

۲-۲۲ فهالیتهای اصلی مدیران و متخصصین منابع انسانی به صورت فهرست وار: ۶۰

 

۲-۲۲-۱سازماندهی. ۶۰

 

۲-۲۲-۲ جذب منابع انسانی. ۶۰

 

۲-۲۲-۴ مدیریت پاداش. ۶۰

 

۲-۲۲-۵ روابط کارکنان. ۶۱

 

۲-۲۲-۶ بهداشت، ایمنی و رفاه. ۶۱

 

۲-۲۲-۷ امور اداری استخدام و کارکنان. ۶۱

 

۲-۲۳ منابع مدیران منابع انسانی جهت انجام وظایف ۶۲

 

بخش سوم – رابطه فناوری اطلاعات و رفتار حرفه ای حوزه مدیریت منابع انسانی ۶۵

 

۲-۲۴ نقش فناوری اطلاعات در توسعه منابع انسانی ۶۵

 

۲-۲۵ کسب مزیت رقابتی از توسعه منابع انسانی ۶۶

 

۲-۲۶ مدیریت منابع انسانی الکترونیک ۷۱

 

۲-۲۶-۱ نقشه مفهومی مدیریت الکترونیکی منابع انسانی. ۷۲

 

۲-۲۷ مدیریت منابع انسانی و ارتباط با فن آوری اطلاعات ۷۲

 

۲-۲۸ هم افزایی الکترونیک  و مدیریت منابع انسانی الکترونیک ۷۳

 

۲-۲۹ تفاوت بین مدیریت منابع انسانی الکترونیک و سیستم اطلاعات منابع انسانی ۷۸

 

۲-۳۰  اهداف گرایش به مدیریت منابع انسانی الکترونیکی ۷۹

 

۲-۳۱  به کارگیری مدیریت منابع انسانی الکترونیکی ۸۱

 

۲-۳۲ فضای شکل‌گیری استراتژیهای منابع انسانی ۸۱

 

۲-۳۳ استراتژی حوزه‌های مختلف منابع انسانی ۸۳

 

۲-۳۳-۱  تامین منابع انسانی. ۸۴

 

۲-۳۳-۲  توسعه منابع انسانی. ۸۷

 

۲-۳۳-۳  مدیریت عملکرد. ۸۸

 

۲-۳۳-۴  استراتژیهای پاداش. ۸۹

 

۲-۳۳-۵  مدیریت روابط کارکنان. ۹۱

 

۲-۳۴ پیدایش مدیریت منابع انسانی الکترونیک ۹۲

 

۲-۳۴-۱ تغییر در اهداف. ۹۲

 

۲-۳۴-۲ تغییر در نقش ها. ۹۴

 

۲-۳۴-۳ مقایسه مدیریت منابع انسانی سنتی با EHRM 95

 

۲-۳۵ وظایف منابع انسانی الکترونیک ۹۶

 

۲-۳۵-۱ انواع منابع انسانی الکترونیک. ۹۶

 

۲-۳۶ مدیریت منابع انسانی و ارتباط با فن آوری اطلاعات ۹۶

 

۲-۳۷ دلایل پیاده سازی سیستم الکترونیکی مدیریت منابع انسانی    ۹۷

 

۲-۳۸ مهم ترین چالش های E- HRM. 99

 

۲-۳۹ نکات اساسی در موفقیت E- HRM. 100

 

۲-۴۰ نتایج بحث تاثیر فناوری اطلاعات برHR 101

 

۲-۴۱ انواع فعالیت های  HR: 102

 

بخش چهارم: رفتار حرفه ای حوزه مدیریت منابع انسانی ۱۰۴

 

۲-۴۲ رفتار حرفه ای حوزه مدیریت منابع انسانی ۱۰۴

 

۲-۴۳ حرفه ای گری در منابع انسانی ۱۰۵

 

۲-۴۴ نقش های افراد حرفه ای منابع انسانی از دیدگاه الریچ    ۱۰۵

 

۲-۴۵ شایستگی های افراد حرفه ای منابع انسانی ۱۰۷

 

۲-۴۶ تعریف شایستگی ها ۱۰۷

 

۲-۴۷ ارتباط شایستگی ها و نقش های افراد حرفه ای منابع انسانی    ۱۰۹

 

۲-۴۸ تاثیر مدیریت منابع انسانی الکترونیکی بر حرفه ای گری در منابع انسانی ۱۰۹

 

۲-۴۹ دیدگاه پروفسور گاردنر و همکاران ۱۱۰

 

۲-۵۰ پیشینه تحقیقات صورت پذیرفته ۱۱۴

 

۲-۵۰-۱ تحقیقات داخلی. ۱۱۴

 

۲-۵۰-۲ پیشینه تحقیقات خارجی:. ۱۱۸

 

۱۲۰

 

۳-۱ مقدمه ۱۲۱

 

۳-۲ روش تحقیق ۱۲۲

 

۳-۲-۱ دسته بندی تحقیقات بر اساس هدف. ۱۲۲

 

۳-۲-۲ دسته بندی تحقیقات بر حسب نحوه گردآوری داده ها. ۱۲۳

 

۳-۲-۳ در اجرای تحقیق ، مراحل زیر پیگری شده است :. ۱۲۴

 

۳-۳ جامعه آماری و حجم نمونه مورد تحقیق ۱۲۵

 

۳-۴ نمونه و نمونه گیری ۱۲۵

 

۳-۵ بر آورد حجم نمونه ۱۲۶

 

۳-۶ معرفی ابزار های جمع آوری اطلاعات ۱۲۶

 

۳-۶-۱ مصاحبه. ۱۲۶

 

۳-۶-۲ پرسشنامه. ۱۲۶

 

۳-۶-۲-۱ معرفی پرسشنامه. ۱۲۷

 

۳-۶-۲-۲ چگونگی طراحی نهایی پرسشنامه:. ۱۲۷

 

۳-۷  روایی و پایانی ۱۲۸

 

۳-۷-۱ روایی / اعتبار. ۱۲۸

 

۳-۷-۲ پایایی. ۱۲۹

 

۱۳۱

 

۴-۱ مقدمه ۱۳۲

 

۴-۲ داده ۱۳۲

 

۴-۳-۱ منابع تغذیه اطلاعات. ۱۳۳

 

۴-۳-۱-۱ منبع اطلاعات اولیه :. ۱۳۴

 

۴-۳-۱-۲ منبع اطلاعات ثانویه. ۱۳۴

 

۴-۴ سیستم های پردازش ۱۳۵

 

۴-۵ تجزیه و تحلیل ۱۳۵

 

۴-۶ تجزیه و تحلیل داده ها ی تحقیق ۱۳۶

 

۴-۷  آمار توصیفی ۱۴۰

 

۱۴۶

 

۵-۱ مقدمه ۱۴۷

 

۵-۲ نتیجه گیری از فرضیه ها ۱۴۸

 

۵-۳ جدول نتایج فرضیه ها ۱۵۳

 

۵-۴ پیشنهادات ۱۵۵

 

۵-۴-۱ پیشنهادات بر اساس نتایج تحقیق. ۱۵۵

 

۵-۴-۲ پیشنهادات برای محققان آتی. ۱۵۷

 

 

۵-۵ محدودیتهای تحقیق ۱۵۷

 

منابع ۱۵۸

 

پیوست ۱۶۳

 

چکیده انگلیسی ۱۶۹

 

 

 

 

 

فهرست جدول­ها

 

جدول ۲-۱ کارکردهای مدیریت منابع انسانی الکترونیک. ۷۷

 

جدول۲-۲ تحول در روابط صنعتی سنتی و مدیریت منابع انسانی (آرمسترانگ،۱۳۸۴). ۹۱

 

جدول ۲-۳ عنوان فرصت درصد اثر در E- HRM 98

 

جدول ۲-۴ درصد چالش های مرتبط با HR. 99

 

جدول۲-۵ تعریف نقش های منابع انسانی (الریچ،۱۳۸۸). ۱۰۶

 

جدول ۲-۶ شرایط محیطی و سیر تکاملی ساختارهای سازمانی. ۱۱۹

 

جدول ۴-۱ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب میزان تحصیلات. ۱۳۶

 

جدول ۴-۲ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب نوع رشته تحصیلی   ۱۳۷

 

جدول ۴-۳ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سن. ۱۳۸

 

جدول ۴-۴ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب جنسیت. ۱۳۸

 

جدول ۴-۵ توزیع فراوانی پاسخگویان بر حسب سابقه کار در استانداری و فرمانداریها. ۱۳۹

 

جدول۴-۶: آزمون کولموگروف-اسمیرنوف برای نرمال بودن متغیرهای تحقیق   ۱۴۰

 

جدول ۴-۷: آزمون تی مستقل قبل و بعد از استفاده از فناوری اطلاعات و رفتار حرفه ای کارکنان و مدیران. ۱۴۱

 

جدول ۴-۸: آزمون تی مستقل قبل و بعد از استفاده از فناوری اطلاعات و پاسخگویی. ۱۴۲

 

جدول ۴-۹: آزمون تی مستقل قبل و بعد از استفاده از فناوری اطلاعات و سطح استقلال اطلاعاتی کارکنان و مدیران. ۱۴۳

 

جدول ۴-۱۰: آزمون تی مستقل قبل و بعد از استفاده از فناوری اطلاعات و سطح توانایی کارکنان و مدیران در برقراری ارتباطات خارج از سازمان. ۱۴۴

 

جدول ۴-۱۱: آزمون تی تک نمونهای فعالیت های تحول آفرینی کارکنان   ۱۴۵

 

جدول (۵-۱) نتایج فرضیه ها. ۱۵۳
 

 

فهرست شکل ها

 

شکل(۲-۱) فعالیتهای عمده یک سیستم اطلاعات. ۳۶

 

شکل (۲-۲) روابط سه سطح وظیفه ای مدیران منابع انسانی. ۵۹

 

شکل (۲-۳): فعالیتهای مدیران و متخصصین منابع انسانی. ۶۲

 

شکل (۲-۴) روابط وظایف مدیران منابع انسانی با منابع تکنولوژیک   ۶۴

 

شکل (۲-۵) تاثیر متقابل مدیریت منابع انسانی و فناوری اطلاعات   ۷۳

 

شکل (۲-۶) مدل مفهومی هم افزایی الکترونیک. ۷۵

 

شکل (۲-۶) مدل پایه ای برنامه ریزی استراتژیک منابع انسانی (آرمسترانگ،۱۳۸۴). ۸۳

 

شکل (۲-۷) نقش های منابع انسانی برای ایجاد یک سازمان رقابتی ( الریچ، ۱۳۸۸). ۱۰۶

 

 

 

 

 

 

 

چکیده

 

امروزه سازمانها یا به عبارت گسترده تر کسب و کارها با چالش های بسیاری از قبیل جهانی شدن، زنجیره ارزش برای رقابتی شدن کسب و کار، تغییرات فناوری و مواجه شده اند (الریچ،۱۳۸۸). و با توجه به محیط رقابتی، لازم است در صدد ایجاد بستر های مناسب برای مدیریت اثربخش منابع انسانی باشند. این تغییرات در حوزه منابع انسانی موجب تغییر انتظارات و نقش های افراد حرفه ای منابع انسانی شده است، از این رو، آن ها برای ایفای هر چه اثربخش تر نقش هایشان باید خود را به شایستگی های جدیدی مجهز کنند تا بتوانند همواره ارزش آفرینی کنند. از طرف دیگر، هر فرد برای ایفای نقش ها و همچنین ارتقاء سطح مهارت ها، توانایی ها و شایستگی های خود نیاز به استفاده از ابزارهایی دارد. با ظهور فناوری مبتنی بر وب، مفهوم جدید مدیریت منابع انسانی الکترونیکی به عرصه منابع انسانی وارد شد. مدیریت منابع انسانی الکترونیک، بستر مناسبی را برای افراد حرفه ای منابع انسانی ایجاد می کند که موجب ارتقای شایستگی ها و ایفای اثربخش نقش های آن ها می شود (اولریش، ۱۳۸۵). از این رو، با ورود این مفهوم به عرصه مدیریت منابع انسانی، بررسی تاثیر آن بر حرفه ای گری منابع انسانی اهمیت پیدا می کند، که مسئله اصلی این تحقیق می باشد. به همین دلیل هر سازمان باید ابزارهای مدیریت منابع انسانی الکترونیکی را به درستی و بر اساس نیازهای افراد حرفه ای منابع انسانی فراهم کند و در اختیار آن ها قرار دهد. چنانچه سازمان نیاز افراد حرفه ای ، به ابزارهای  مدیریت منابع انسانی الکترونیک را برآورده سازد، آنها می توانند شایستگی های خود را ارتقاء دهند و نقش های خود را به طور اثربخش تر ایفا کنند، و این موضوع به بهترین وجه نشان دهنده اهمیت و ضرورت بررسی این موضوع می باشد.

 

در این پژوهش با مطالعه پژوهش های انجام شده پیشین توسط دانشمندان و محققین، علی الخصوص نظریه پروفسور گاردنر و همکارانش در سال ۲۰۰۳ ، چهار متغیر فرعی جهت ساختن اهداف و سوالات و فرضیه ها شناسایی شد که بر اساس آنها به نظریه آزمایی تحقیق پروفسور گاردنر و همکارانش پرداختیم. در واقع در این تحقیق سعی بر این است تا تاثیر فناوری اطلاعات بر متغیرهای مختلف رفتار حرفه ای حوزه منابع انسانی، من جمله، پاسخگویی، استقلال اطلاعاتی، ارتباطات خارج ار سازمان و تحول آفرینی، مورد بررسی قرار گیرد.

 

تحقیق حاضر ترکیبی از تحقیق کتابخانه ای و میدانی است. روش پژوهش در این مطالعه روش “کمی است” با تکنیک “پیمایشی”، و از نظر شیوه اجرا “همبستگی” می باشد. همچنین این تحقیق بر حسب هدف در گروه تحقیقات “کاربردی” جای می گیرد. در این پایان نامه از ابزار پرسشنامه محقق ساخته برای گرداوری اطلاعات استفاده شده است. در پرسشنامه برای سنجش هر فرضیه بسته به شرایط سوالاتی مشخص در نظر گرفته شده، که داده های حاصل از تجزیه و تحلیل اطلاعات با نرم افزار SPSS سنجیده شده، سپس تایید ویا رد شدن فرضیه های محقق از آن منتج شده است.

 

جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارکنان سطوح مختلف حوزه منابع انسانی (مدیران، معاونین، روسای گروه ها و کارشناسان) است که در استانداری تهران و فرمانداریهای تابعه مشغول به کار هستند که شامل ۱۶۲ نفرمی باشد،که به صورت نمونه گیری تمام شماری انجام شده است، لذا حجم نمونه برابر با جامعه آماری است.

 

پس از استخراج اطلاعات و تجزیه و تحلیل داده توسط نرم افزار به این نتیجه رسیدیم که فرضیه اصلی تحقیق تایید می شود. یعنی بین بکارگیری فناوری اطلاعات و رفتار حرفه ای حوزه منابع انسانی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین بکارگیری فناوری اطلاعات و سطح پاسخگویی و استقلال اطلاعاتی و ارتباطات خارج از سازمان رابطه معناداری وجود دارد، بدین معنی که فرضیه های شماره یک و دو و سه محقق تایید شد. ولی تاثیر بکارگیری فناوری اطلاعات بر فعالیتهای تحول آفرین (فرضیه شماره چهار محقق) تایید نشد. که بر اساس نتایج بدست آمده پیشنهاداتی برای سازمان مذکور ارائه گردید تا بتوانند با بهره گرفتن از ابزارهای جدید نسبت به بهبود شاخص های رفتار حرفه ای در آینده بپردازند.

 

 

 

 

 

 

 

مقدمه

 

رشد و توسعه مدیریت منابع انسانی از دو دهه گذشته با یکسری دگرگونیها آغاز شده است. در این مدت این حوزه به منزله یکی از عمده ترین موضوعات به ثبت رسیده، مستند سازی شده و در عرصه مدیریت کسب و کار معرفی شده است. این دگرگونیها که بر پایه تغییرات اقتصادی، فناوری، حقوقی و اجتماعی جهان و بویژه تحت تاثیر تغییرات ساختاری، صنفی، موقعیت جغرافیایی یا انتظارات رو به رشد سازمانها از منابع انسانی شکل گرفته، نقش و سهم منابع انسانی و شیوه های انجام کار را دستخوش تغییر و تحول زیادی کرده است. (عمومی،۱۳۸۹،ص ۲)

 

مدیریت منابع انسانی به بهترین استفاده از منابع انسانی برای نیل به اهداف سازمان توجه بیشتری می کند. یک سازمان اثربخش  هر سال می کوشد کارکردهای سنتی مدیریت کارکنان را در چهارچوب نظام مند و جامعی بازآفرینی کند و به وظایف اساسی که باید در حوزه مدیریت منابع انسانی انجام شود به گونه منسجم و استراژیک توجه کند. از این رو،  مدیریت منابع انسانی، غالباً به منزله رویکرد فوق فعال و اثرگذار در امر مدیریت مردم در نظر گرفته می شود و کارکرد آن از اینکه فقط در قبال نگهداری سوابق پاسخگو باشد به سمت شریک استراتژیک تحول یافته است.

 

به جرات می توان مدعی شد که در طول تاریخ ظهور فناوری های مختلف هیچ نوع فناوری نتوانسته همانند فناوری اطلاعات، در بین رشته های مختلف علوم ارتباط ایجاد نماید. فناوری اطلاعات به عنوان یک پیوند دهنده، تمامی علوم روز را به کار می گیرد تا بتواند اطلاعات مورد نیاز متخصصین، صنایع، سازمان ها و بالاخره همه مردم در قسمت های مختلف جامعه را در کمترین زمان و بهترین وجه ممکن تامین نماید. به طوری که امروزه فناوری اطلاعات مرزهای کشورهای جهان را در می نوردد و ملت ها را در یک جامعه جهانی گردهم می آورد.

 

شاید بتوان گفت به کارگیری صحیح فناوری اطلاعات نه تنها آینده زندگی بشر را بهبود خواهد بخشید، بلکه سعی دارد تا خرابی های به بار آمده ناشی از فناوری های گذشته را نیز اصلاح نماید. به عنوان مثال به کارگیری فناوری اطلاعات مشکلات ترافیک، کمبود مکان فیزیکی جهت انجام کار و تحصیل، کمبود زمان، رقابت و حسادت های بی مورد و پنهان کاری در تحصیل علوم، اشتغال و تبادل فرهنگی را مرتفع خواهد نمود. طبعاً در این عرصه جدید، هر فرد و جامعه ای که با شناخت و اشراف بیشتر، اهداف و آرمان روشنتر پا به میدان بگذارد می تواند از این فناوری بهره بیشتری ببرد و در حوزه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جهان نقش بیشتری داشته باشد. در کل فناوری های اطلاعاتی همراه با فاکتورهای خود تحولات عظیمی در شرکت ها و سازمان های بازرگانی ایجاد کرده است به گونه ای که عملکرد کلی این قبیل شرکت ها کاملاً تحت تاثیر میزان کاربرد فناوری های مورد بحث می باشد. در این میان مدیریت منابع انسانی به دلیل نقش گسترده ای که در سازمان دارد به نوبه خود متاثر از این تحولات است. (سهانوویچ[۱]،۱۹۹۶، صص ۳۰-۲۵ ) به عبارت دیگر در سازمان های حاضر بیش از هرچیزی حوزه مدیریت منابع انسانی تحت الشعاع فناوری اطلاعات قرار خواهد گرفت. باید با بررسی و شناخت نقش فناوری اطلاعات در رفتار حرفه ای کارکنان حوزه مدیریت منابع انسانی شامل پاسخگویی، استقلال اطلاعاتی، افزایش ارتباطات خارج از سازمان و فعالیت های تحول آفرین و همچنین با طراحی و ایجاد یک سیستم پویا، زمینه ساز شناسایی، انتخاب، استخدام، آموزش و به کارگیری موثر منابع انسانی در سازمان باشیم.

 

 

ساختار کلی گزارش این تحقیق در ۵ فصل به شرح ذیل می باشد:

 

فصل اول : در این فصل  پرداختن به تبیین موضوع تحقیق ، اهمیت ضرورت ، اهدف ، سوالات ، فرضیه ها و متغیر های تحقیق مد نظر قرار گرفته است .

 

فصل دوم : در این فصل کلیات روش تحقیق بکار گرفته شده در تحقیق حاضر مورد بررسی قرار گرفت . پرسشنامه محقق ساخت، ابزار جمع آوری اطلاعات بوده که روش طراحی آن ذکر شده است. همچنین روایی پرسشنامه نیز با هماهنگی استاد محترم راهنما و مشورت با صاحبنظران احراز و پایایی آن نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ اثبات گردیده است. جامعه آماری تحقیق ، متشکل از ۱۶۲ نفر از مدیران وکارکنان حوزه منابع انسانی استانداری تهران و فرمانداریهای تابعه می باشد.

 

فصل سوم : در این فصل به روش تحقیق ، جامعه آماری و حجم نمونه مورد تحقیق ، معرفی شرکت بهره برداری ، معرفی ابزار های جمع آوری اطلاعات ، روایی و پایانی پرسشنامه پرداخته شده است .

 

فصل چهارم : در این فصل ، اطلاعات از طریق پرسشنامه و مطالعه تحقیقات مشابه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است .

 

فصل پنجم : در آخرین فصل از فصول پنجگانه این تحقیق ، پس از بیان نتایج حاصله و ارائه پیشنهاد هایی بر اساس آنها ، محدودیتها ی تحقیق عنوان شده است .

 

 

 

 

 

 

 

فصل اول

 

کلیات تحقیق

 

 

 

 

 

۱-۱ مقدمه

 

از مدت ها پیش در ادبیات مدیریت، استعاره ای به این مضمون به کار گرفته می شد: شریان حیاتی سازمان «شبکه اطلاعات» و خون جاری در آن «اطلاعات» است. اگر ارتباطات، به نحو احسن در سازمان برقرار باشد، قلب سازمان خوب کار می کند و نحوه گردش صحیح اطلاعات داخل سازمان، دال بر سلامت سیستم قلبی است.

 

با توجه به انقلاب عظیمی که فناوری اطلاعات ایجاد کرده و به کمک ارتباطات، دهکده جهانی را پی ریزی کرده است، اهمیت استعاره فوق الذکر بیش از پیش می شود.

 

پیتر دراکر[۲] (۲۰۰۲) معتقد است: گسترش راه آهن در عصر انقلاب صنعتی، فاصله ها را کوتاه کرد، جغرافیا را تغییر داد و حاکمیت ملی کشورها را تقویت کرد، اما فناوری اطلاعات در عصر فراصنعتی، فاصله ها را از میان برد و جغرافیا را به تاریخ تبدیل کرد.

 

تنها زندگی مردم و چهره شهرها نیست که به سرعت دگرگون شده اند بلکه تئوری ها و نظریات علمی نیز با سرعت شگفت آوری متحول می شوند. این دو پدیده «ارتباطات و اطلاعات» با کمک یکدیگر سرعت تغییر را بیش از هر چیز دیگری افزایش داده اند. در این میان، نظریات و تئوری های مدیریت به دلیل تازگی و نو بودن اصل و ریشه آنها «از نظر تئوری و تئوری پردازی» بیشتر از دیگر علوم قدیمی، دستخوش تغییر و تحول واقع می شوند.

 

از آنجایی که عملکرد موفقیت آمیز سازمانها در گرو وظایف مدیریتی یعنی: برنامه ریزی، سازماندهی، تامین منابع انسانی، رهبری و کنترل است و انجام این گونه وظایف نیز در گرو اطلاع رسانی به مدیریت، از این رو پیشرفت سازمانها بدون برخورداری از ابزارهای اطلاع رسانی و کسب مهارتهای لازم در زمینۀ کاربرد فناوری اطلاعات و همچنین اطلاع رسانی به کارکنان و مدیران برای توانمند کردن آنها در کارهایشان، امری غیر ممکن است. (استونر، فریمن[۳]، ۱۳۷۸) اکثریت قریب به اتفاق دانشمندان وظیفه تامین منابع انسانی را جزء وظایف لاینفک مدیر می دانند و برخی در سالهای اخیر پا را فراتر نهاده و از آن به عنوان رشته ای مستقل به نام ” مدیریت منابع انسانی” یاد کرده‌اند.

 

تغییرات و دگرگونی های حاصل از فناوری اطلاعات و ارتباطات به حدی است که پارادایم های این رشته ها، تجدید نظر و دستخوش تغییر می شوند. بر محققان رشته مدیریت فرض است که با پیگیری این تحولات، ضمن تنویر افکار دانشجویان، مطالعه کنندگان آثار و خودشان، کارکرد آخرین یافته های علمی را در جامعه به طور دقیق، بررسی کنند تا هنگام به کارگیری آنها در سازمان ها، اطلاعات کافی از عوارض منفی و مثبت تجویزهای علمی و مدیریتی، داشته باشند.

 

توسعه پرشتاب فناوری اطلاعات و مشارکت آن در تولید و استقرار نرم افزارهای منابع انسانی، نیازمند همزبانی و همراهی حوزه منابع انسانی و حوزه فناوری اطلاعات سازمانها است. تفاهم میان این دو گروه و شناخت متقابل ظرفیتها و نقشهای موثر یکدیگر در پشتیبانی سازمانها به استقرار فرآیندهای مدیریت منابع انسانی الکترونیکی خواهد انجامید.

 

۱-۲ بیان مسئله اساسی تحقیق

 

یکی از مهمترین عوامل اصلی اثرگذار در سازمانها و کارکنان امروزی تغییر فناوری است (داکسبوری[۴]،۱۹۹۶) در سالهای اخیر فناوری اطلاعات رشد پایداری را از خود نشان داده است، به طور مثال در سال ۱۹۹۱ در آمریکا شرکتهای سرویس دهنده بیش از ۱۰۰ بیلیون دلار صرف تجهیزات سخت افزاری خود نموده اند. به گفته مجله وال استریت[۵]: فناوری اطلاعات بیش از یک چهارم تمام سرمایه گذاریها را در ایالات متحده آمریکا از آن خود نموده است. در واقع یکی از دلایل تغییر نقش کارکنان در سازمانها، تغییر بالقوه نقش آنها به وسیله تکنولوژی اطلاعات (IT) می باشد.

 

در واقع هدف از این تحقیق، رسیدگی به این موضوع است که وقتی کارکنان و مدیران حوزه منابع انسانی تحت نفوذ استفاده از فناوری اطلاعات قرار می گیرند، در روند انجام کارها و وظایفشان چه تغییراتی ایجاد می شود. یکی از حیطه های روشن دپارتمان مدیریت منابع انسانی بهره مند شدن از تکنولوژی اطلاعات است. بر اساس مجله وورک فورس[۶] :تعداد بسیاری از شرکتهای کوچک از سرویسهای تهیه لیست حقوق، آموزش کارکنان دپارتمانها به وسیله فناوری ویدئویی بهره میبرند. در توسعه منابع انسانی همواره بایستی ظرفیت های جدید انسانی را شناخت تا توسعه قابلیتها و کیفیتها به صورت یک فرآیند دائمی انجام شود (سلطانی، ۱۳۸۲،ص ۶۵). در واقع وظایف مدیریت منابع انسانی به وسیله استفاده از فناوری اطلاعات (IT) افزایش پیدا می کنند.

 

بنابراین وظیفه حوزه منابع انسانی آماده کردن یک شروع مناسب جهت رسیدگی به اثر گذاری فناوری اطلاعات بر روی کارکنان و مدیران منابع انسانی است(گاردنر[۷]،۲۰۰۳). در این تحقیق بیان می شود که چگونه کارمندان و مدیران منابع انسانی، از فناوری اطلاعات در جهت انجام وظایف و فعالیتهای خود در سازمان بهره می برند.

 

محورتوسعه منابع انسانی وجود اطلاعات کاربردی و جدید است که اطلاعات در یک فرآیند منطقی به نام تکنولوژی اطلاعات می تواند به ایجاد و توسعه توانمندیهای جدید در منابع انسانی کمک کند.

 

در کشور ما، فناوری اطلاعات از مدت های طولانی به داخل بخش های مختلف سازمانهای ایرانی نفوذ کرده است، اما بحث بکارگیری آن در سازمانها، همچنان با چالش های جدی مواجه بوده است. برخی از سازمانها، با بهره گیری از تکنولوژی اطلاعات توانسته اند شاخص های حوزه منابع انسانی خود را در اکثر زمینه ها رشد دهند و به سطح قابل قبولی از بکارگیری فناوری اطلاعات در حوزه های تخصصی منابع انسانی برسند. اما در مقابل بسیاری از سازمانهای ایرانی، آنطور که باید نسبت به بهره گیری از فناوری اطلاعات، موفق نبوده اند. در واقع ورود فناوری  در سازمانهای ایرانی با مشکل مواجه نبوده است، اما بحث طریقه به کارگیری آن در حوزه های منابع انسانی با مشکل مواجه است. این پژوهش در نظر دارد، نسبت به تاثیر فناوری اطلاعات بر رفتار حرفه ای حوزه منابع انسانی در سطح استانداری تهران ، از جمله پاسخگویی، استقلال اطلاعاتی و ارتباطات خارج از سازمان و تحول آفرینی به طور علمی به بررسی بپردازد.

 

[۱] Sehanovic

 

[۲] Peter Drucker

 

[۳] Stoner,Freeman

 

[۴] Duxbury

 

[۵] Wall Street Journal

 

[۶] Work force

 

[۷] Gardner

پایان نامه: هویت یابی در امتداد بی راهه ها (نیلوفرانی که در مرداب می رویند) مرکز نگهداری …

عنوان:

 

هویت یابی در امتداد بی راهه ها ( نیلوفرانی که در مرداب می رویند ) مرکز نگهداری  آموزشی – درمانی دختران فراری

 

استاد راهنما :

 

جناب اقای دکترکرباسچی

 

استاد مشاور :

 

جناب اقای دکتر غلامرضا تیمور جلال برش

 

 

 

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

 

 

 

 

 

فهرست مطالب:

 

فصل اول (دختران فراری)

 

۱ – ۱ نام موضوع . ۵

 

۱ – ۱ – ۱ – بیان موضوع . ۵

 

۱ – ۱ – ۲ – سوال اصلی تحقیق ۵

 

۱ – ۱ – ۳ – ریز سوالات ۶

 

۱ – ۱ – ۴ – طرح مسئله ۶

 

۱ – ۱ – ۵ – یافته ها ۶

 

۱ – ۱- ۶  – ریز موضوعات ۷

 

۱ – ۱ – ۷ – فرضیه ی تحقیق ۷

 

۱ – ۱- ۸ – هدف تحقیق . ۸

 

۱ – ۱ – ۹ – ضرورت انجام تحقیق . ۸

 

۱ – ۱ – ۱۰ – بحث ونتیجه گیری . ۱۰

 

۱ – ۲ – مقام زن در جهان بینی اسلامی . ۱۱

 

۱ – ۲ – ۱ – نگاه اسلام به حقوق زن ومرد . ۱۲

 

۱ – ۲ – ۲ – حقوق مشترک زن ومرد از دید قران ۱۲

 

۱ – ۲ – ۳ – کشف اموزه های اسلام نسبت به شخصیت زن . ۱۲

 

۱ – ۲ – ۴ – حقوق زنان در اسلام ۱۲

 

۱ – ۳ – جایگاه وشخصیت زن در مکاتب غربی ۱۳

 

۱ – ۳ – ۱ – فمینیسم واندیشه های آنها ۱۳

 

۱ – ۳ – ۲ – مقایسه اندیشه اسلامی واندیشه غربی . ۱۴

 

۱ – ۳ – ۳ – مولفه های شناخت زن در روانشناختی غربی ۱۴

 

۱ – ۳ – ۴ – آسیب ها وانحرافات فمینیسم ۱۵

 

۱ – ۴ – باورهای غلط نسبت به زن ۱۶

 

 ۱ – ۴ – ۱ نیازهای اجتماعی وفرهنگی زنان ۱۷

 

۱ – ۴ –۲ -تقسیم بندی زنان بر اساس پوشش . ۱۸

 

۱ – ۴ –۳- زن سرپرست خانوار ۱۸

 

۱ – ۴ – ۴ – زنان روسپی وخیابانی ۱۹

 

۱ – ۵ – انحراف چیست ومنحرف کیست . ۲۰

 

۱ – ۵ – ۱ – تقسیم بندی انحرافات اجتماعی . ۲۱

 

۱ – ۵ – ۲ – خانواده . ۲۴

 

۱-۵-۲-۱- خانواده و نقش آن در تربیت فرزندان ۲۶

 

۱ – ۵ – ۳ – نشانه های افراد خطرناک ۲۷

 

۱ – ۵ – ۴  – اسیب شناسی اجتماعی . ۲۸

 

۱ – ۵ – ۵ – اهمیت آسیب شناسی اجتماعی ۲۸

 

۱ – ۵ – ۵ – ۱-  تعریف وهدفهای آسیب شناسی . ۲۹

 

۱ – ۵ – ۶ – جوان و ناهنجاری های رفتاری . ۳۰

 

۱ – ۵ – ۷ – تعریف آزار خیابانی . ۳۰

 

۱ – ۵ – ۷ – ۱ انواع آزارهای خیابانی . ۳۱

 

۱ – ۵ – ۷ – ۲ – پیامدهای آزارهای خیابانی . ۳۲

 

۱ – ۵ – ۸ – خانواده وانحراف ۳۷

 

۱ – ۵ – ۸ – ۱ – رابطه فرار وانحراف . ۳۸

 

۱- ۶ – تاریخچه فحشا در ایران ۳۹

 

۱ – ۶ – ۱ – عوامل افزایش زنان خیابانی بعد از انقلاب ۴۳

 

۱ – ۶ – ۲ – بررسی عوامل گرایش به فحشا از دیدگاه اجتماعی واقتصادی ۴۵

 

۱ – ۶ – ۳ – زمینه های بروز انحرافات اجتماعی زنان در جامعه ۴۷

 

۱ – ۷ – تعاریف فرار ۵۰

 

۱ -۷ – ۱ – انواع فرار ۵۱

 

۱ -۷ – ۱ – ۱ – انواع رویکردها در خصوص علل فرار . ۵۳

 

۱ – ۷ – ۲ – زنان خیابانی چگونه متولد می شوند ۵۵

 

۱ – ۷ – ۳ – مردان خیابانی در کمین دختران خیابانی. ۵۷

 

۱ – ۷ – ۴ – پیامدهای فرار دختران . ۶۱

 

۱ – ۸ – شمارش سرانگشتی زنان خیابانی ۶۵

 

۱ – ۹ – میانگین سن دختران فراری ۷۱

 

۱ – ۱۰ – موج سوم انتقال ایدز به دلیل رفتاریهای جنسی ۷۴    

 

۱ – ۱۱ – راهکارهای پیشگیری وکاهش اسیب های اجتماعی فرار . ۷۶

 

– ۱۲ – بررسی مشکلات اجتماهی وروان شناختی زنان سرپرست خانواده تحت پوشش بهزیستی۷۷

 

– فصل دوم ( نگاهی به مبانی معماری وطراحی )

 

۲ – ۱ – حرکت وتحول . ۸۰

 

۲ – ۲ – فضای سبز . ۸۳

 

۲ – ۲ -۲-  انواع فضاهای به وجود امده. ۸۴

 

۲ – ۳ – عناصر مهم در طراحی محوطه ۸۶

 

۲ – ۳ – ۱ – عنصر گیاه در فضای سبز . ۸۸

 

۲ – ۳ – ۲ – انتخاب مصالح ۹۰

 

۲ – ۳ – ۳ – عنصر اب در فضای سبز ۹۲

 

۲ – ۴ – قرارگاه فیزیکی . ۹۵

 

۲ – ۵ – نقش واهمیت شرایط محیطی از دیدگاه مکاتب مختلف روانشناسی. ۹۵

 

۲ – ۵ – ۱ – خلوت – قلمروپایی – فضای شخصی ۹۶

 

۲ – ۶ – روانشناسی اشکال هندسی ورنگ ها ۹۸

 

۲ – ۷ – ماهیت انسان ونیازهای متعالی او از دیدگاه ویکتور فرانکل. ۱۰۱

 

۲ – ۸ – نیلوفر نماد چیست ۱۱۸

 

۲ – ۸ – ۱ – جشن نیلوفر ۱۲۱

 

فصل سوم ( مطالعات شهر کرمانشاه )  

 

۳ – ۱ – ویژگی های اقلیمی استان کرمانشاه ۱۲۲

 

۳ – ۱ – ۱ – وضعیت بارندگی . ۱۲۳

 

۳ – ۱ – ۲ – وضعیت تابش . ۱۲۴

 

۳ – ۱ – ۳ –  جهت وزش باد . ۱۲۴

 

۳ – ۱ – ۴ – بادهای مهم استان . ۱۲۴

 

۳ – ۱ – ۵ – درجه حرارت . ۱۲۵

 

۳ – ۱ – ۶ – جهت یابی سایت ۱۲۶

 

۳ –  ۲ – طبقه بندی اقلیم کرمانشاه ۱۲۷

 

۳ – ۲ – ۱ – جغرافیا وموقعیت ۱۲۷

 

۳ – ۲ – ۲ – ناهمواری های استا. ۱۲۸

 

۳ – ۲ – ۳ – پوشش گیاهی استان   ۱۲۹

 

۳ – ۲ – ۴ – مراتع استان . ۱۳۲

 

۳ – ۳ – مردم شناسی وفرهنگ وجمعیت. ۱۳۲

 

 ۳ – ۴ – مذهب . ۱۳۳

 

۳ – ۵ – زبان ۱۳۳

 

۳ – ۶ – آثار تاریخی . ۱۳۳

 

۳ – ۶ – ۱ – طاق بستان . ۱۳۵

 

۳ – ۶ – ۲ – بیستون . ۱۳۵

 

۳ – ۶ – ۳ – آثار تاریخی دوره قاجار ۱۳۵

 

فصل چهارم(بررسی الگوهای نمونه)  

 

۴-۱- مفاهیم اساسی در مددکاری اجتماعی. ۱۳۷

 

۴-۱-۱- تعاریف مددکاری اجتماعی ۱۳۷

 

۴-۱-۲-مددکاران اجتماعی ونقش آنها ۱۳۹

 

۴-۱-۳-موسسه محل کار مددکاری اجتماعی   ۱۳۹

 

۴-۲-معلولین اجتماعی ۱۴۱

 

۴-۵- خانه سلامت ۱۴۲

 

۴-۵-۱- نحوه ی  ارائه خدمات به دختران فرار ی. ۱۴۶

 

۴-۵-۲- شرایط پذیرش ۱۴۷

 

۴-۵-۳- اشکالات وکمبودهای موجود در این مکان . ۱۴۸

 

۴-۶- مراکز بازپروری زنان ودختران آسیب دیده ۱۴۸

 

۴-۷- کمیته امور اسیب دیدگان اجتماعی . ۱۴۹

 

۴-۷-۱-روش های ترخیص از این مرکز . ۱۴۹

 

۴-۸- معرفی برنامه اورژانس ۱۵۳

 

۴-۸-۱-ضرورت  راه اندازی اورژانس اجتماعی ۱۵۴

 

۴-۸-۲-جایگاه خانواده در اورژانس اجتماعی . ۱۵۵

 

۴-۸-۳-اورژانس اجتماعی چگونه باید عمل کند ۱۵۵

 

۴-۹- قانون مجازات اسلامی در برابر معضل فرار . ۱۵۶

 

۴-۹-۱- اقدامات جامعه در برابر فرار دختران ۱۵۷

 

۴-۱۰- بررسی پدیده فرار دختران در شهر کرمانشاه . ۱۵۷

 

۴-۱۱- مقالات وتحقیقات  انجام شده در این زمینه . ۱۵۹

 

۴-۱۲- پیشنهادات ۱۹۱

 

۴-۱۳-اصل ۲۱ قانون اساسی . ۱۹۲

 

فصل پنجم  ( معرفی سایت )

 

۵-۱- دلایل انتخاب سایت ( مکان یابی ) . ۱۹۴

 

۵-۱-۱- محل انتخاب سایت پروژه (سراب نیلوفر)   ۲۰۱

 

۵-۲- تحلیل روند کار . ۲۰۵

 

۵-۳- عکس های سراب نیلوفر ۲۰۶

 

۵-۳-۱- عکس های سایت انتخابی برای مجموعه . ۲۰۸

 

 

۵-۴-تحلیل سایت . ۲۱۲

 

۵-۵- جدول اقیلم.  ۲۱۳

 

۵-۶-  برنامه فیزیکی ۲۱۴

 

۵-۷-  ساختار فنی و اجرایی و سازه ای   ۲۲۴

 

۵-۷-۱-تقسیم بندی سازه ها از نظر  مصالح و اجرا. ۲۲۴

 

۵-۷-۲- تاسیسات مکانیکی . ۲۳۴

 

۵-۷-۳- طرح پیشنهادی سیستم آتش نشانی و اطفای حریق . ۲۳۴

 

فصل ششم ( ارائه نقشه ها )

 

پیوست .

 

سایت پلان .

 

پلان ها

 

مقاطع

 

نماها .

 

منابع . ۲۳۷

 

پیشگفتار:

 

اینجانب پس از بررسی ها ومطالعات مکرر به این نتیجه رسیدم که برخی از مسائل اجتماعی مانند : اعتیاد – حودکشی – قاچاق – تکدی گری – سرقت  و کودکان آسیب دیده اعم از کودکان خیابانی و دختران فراری، روسپیگری،  علیرغم منع

 

قانونی و قبح اخلاقی و اجتماعی روندی افزایشی دا رند و شادابی و طراوت حیات اجتماعی را بشدت تهدید میکنند، بطوریکه اکثریت مردم و مسئولان جامعه نسبت به آنها اشتغال ذهنی پیداکرده و نگرانی خود را نسبت به گسترش آنها ابراز میدارند.

 

فرار دختران از خانه اگر چه در نگاه اول پدیده ای فردی است اما با توجه به پیامد های سوء آن که در نظم اجتماعی اختلال و آشفتگی ایجاد می کند،و  منشاء بسیاری از رفتارهای ضد اجتماعی و انحرافی مانند خودفروشی، اعتیاد به مواد مخدر و مشروبات الکلی، توزیع مواد مخدر، تشکیل باندهای فساد و فریب سایر زنان ودختران، رواج روسپیگری و شیوع انواع بیماری های مقاربتی و. می شود. این پدیده سبب می شود که سطح جرم و جنایت در جامعه افزایش یابد و در نتیجه امنیت و سلامت اجتماعی به مخاطره بیافتد.

 

فرار دختران از خانه معلول شبکه پیچیده ای از عوامل مؤثر خانوادگی، روانی، اجتماعی و فرهنگی است که شناخت آنها مستلزم

 

تلاش علمی دقیق و جامع است.

 

 به همین جهت با درک شرایط حساس و ضرورتهای امروز و فردای جامعۀ ایران در روند تحولات جهانی و جایگاه و نقش  علم معماری در کاهش آسیبها ودر راستای پیوند جامعه شناسی  با واقعیتهای امروزی جامعۀ ایران با همفکری، و هم راهی محققان اجتماعی، مسئولان، مدیران و کارشناسان نهادهای دولتی و غیردولتی ذیربط حرکتی در جهت شناخت علمی آسیبهای اجتماعی را آغاز نمود.

 

هدف اصلی این حرکت  بیان آسیبهای اجتماعی عمده در ایران، توصیف ویژگیهای هر یک از این آسیبها، ریشه یابی و تحلیل علل و عوامل مؤثر بر پیدایش و گسترش آنها و بالاخره ارائۀ راهبردهای مناسب مبتنی بر یافته های علمی واصول تاثیر گذار معماری  برای اصلاح  وضع موجود در جهت مواجهه خردمندانه با آسیب ها و برنامه ریزی علمی و اقدامات همه جانبه و هماهنگ در راستای درمان و پیشگیری آنهاست.

 

امید است  پروژه وطرح حاضربتواند ضمن پاسخگویی به پرسشهای اساسی وارائه راهکار وطرحی نو در زمینۀ آسیب های اجتماعی مؤثر واقع شود و بتواند  سطح آگاهی و دانش افراد را ارتقاء بخشد  همچنین دید اجتماع را نسبت به این گروه از افرار اسیب دیده تغییر دهد چرا که  آنها معصومینی هستند که عمده شان در میان شوره زار هزار درد و مرداب فقر (اقتصادی ، اجتماعی)روئیده اند.

 

گروهی که گرچه در جامعه انگ میخورند و در رسانه گاهاً چهره ی ناخوشایندی از آنها به نمایش در می آید ، اما در واقع بازتاب واقعیت حاکم بر شرایط اجتماعی و نقص سیستم های خدمات اجتماعی ، اقتصادی و آموزشی جامعه ما هستند.

 

پس در اینجا به تاکید باید گفت :«دختران  فراری نه معضل اند و نه آسیب » که در جهت رفعشان بکوشیم.

 

بلکه آنها را می توان تجلی دردناک کژیهای برخاسته از متن جامعه ای انگاشت ؛ که کاستی هایش را در واحدی به نام خانواده باز تولید می کند ، و در این چرخه عده ای بی گناه و مجبور به شرایط را (که دختران فراری نیز جزو این بی گناهان اند ) در معرض آسیب و شاید آسیب زائی قرار می دهند . پس معضل یا آسیب خواندن این گردد و گرچه بر سیل تاکید بر اختیار باشد )بدور از انصاف و معرفت است.

 

 

چکیده:

 

واقعیت این است که هیچ یک از دختران جامعه ما دوست ندارند فضای خانه را با همه سختی ها ومشکلاتش رها کرده ودر منجلابی از فساد وتباهی بیفتند .هیج یک از دختران دوست ندارند زندگی در سراب ویا تنهایی تجربه کنند اما یکسری شرایط وعوامل در جامعه وخانواده آنها را ناخواسته به سمت خانه گریزی سوق می دهد . یافته ها نشان می دهد که  با افزایش خودکارامدی روابط اجتماعی مثبت افراد بهبود پیدا می کند .بنابراین اموزش خودکارامدی در این پروژه موجب افزایش تعاملات مثبت اجتماعی در دختران فراری شده است .

 

حال که ما در فکر جمع اوری این افراد از محیط های الوده واسکان دادن آنها هستیم باید محیطی را طراحی کنیم روان – سیال ودر حال حرکت باید محیط طراحی شده حرکت را داشته باشد که تداوم زندگی واهنگ زمان ؛ چرخه حیات ؛ تاریکی وروشنی وباد وهوا همه باید در طراحی انعکاس پیدا کنند زیرا بشر اولیه از همان اغاز بدو زندگی تمام نیازهای خود را از محیط پیرامون وطبیعت خود فراهم نموده است وهنگامی که فرمها وفضا را به درستی نشناسیم طراحی هر معنا ونظریه ای به صورت معماری ناقص می باشد چون معماری فرم پردازی است وان هم در خدمت ایجاد فضا .

 

در این پژوهش هدف نهایی رسیدن به یک سری قواعد معماری است به شکلی که رشد فکری وتعالی روحی انسان را در مقاطع مختلف سنی ودر طول زندگی به تصویر بکشد .ارتباط معماری در گذشته ؛ حال واینده که در عین حال بتواند جوابگوی نیازمندی های سایت مربوطه باشد این پروژه بر اساس تجزیه وتحلیل حالتهای روحی وروانی جوانان اسیب دیده ومبتنی بر یک سلسله اصول ساختاری که تدریجا به یک سری اصول کلی در طراحی کالبدهای طبیعی برسد  تابتواند عاملی در جهت تعالی وبهبود باشد . جهت طراحی وساماندهی فضاهای معماری بیش از هر چیز نیاز به برنامه ای تدوین شده ومبتنی بر یک سری اصول که پاسخگو به نیازهای روانی وروحی انسان در قالب یک سلسله اصول ساختاری وجود دارد که تدریجا به یک سری اصول کلی در طراحی فضاها برسد .

 

در طراحی این پروژه شاخصهای متعددی مدنظر بوده اند که هریک تاثیر خاصی بر طراحی مجموعه گذاشته اند وپس از گذر از مرحله مطالعاتی مرحله طراحی پروژه اغاز گردیدکه یک بخش طراحی محوطه مجموعه ویک بخش طراحی ساختمانهای مجموعه ویک بخش طراحی کل سایت مجموعه در ارتباط با هم انجام شد تا نهایتا در مجموع با هم هارمونی وهم خوانی ایجاد کنند .همان طور که میدانیم روحیاتی که از طرحهای گوناگون بدست می اید متفاوت است به عنوان مثال استفاده از حرکات موجی وارگانیک در یک طرح معماری اغلب با انگیزه هایی از قبیل : پویایی ومعنا بخشی به زندگی وجنب وجوش را نشان می دهد وتاثیری را که این فرمها بر روحیه افراد می تواند داشته باشد انچنان قوی است که گاه انسان با قرارگیری در این محیط ها تولدی نو را در خود احساس می کند . فرم های مدور ودایره وار نقطه ای گسترش یافته ودر برگیرنده مفاهیمی چون نبود هر نوع تمایز وتفکیک ونمادی از زمان زمانی که به عنوان لحظاتی پی در پی تکرار می شود مانند حرکت اسمان ونمایانگر – درون گرایی وارامش وپاکی است ودر سایت انتخابی که از جمله بسترهای طبیعی وجذاب است وپتانسیل های کافی برای گذراندن اوقات فراغت وخلوت گزینی را دارد طرحها وبناهایی وجود دارد که نماد یکپارچگی وتغییرات وتکامل ویاد اور بهشت زمینی می باشد . واینکه هنوز زندگی در حال حرکت است وباید به اینده امید داشت .

 

آسیب دیده در پی درمان است ، نه حرمان  ، او را آسایش و امنیت نیاز است نه نصایح بی پایه و باز خواست!

 

مقدمه:

 

فرار دختران از خانه اگرچه در نگاه اول پدیده ای فردی است اما با توجه به پیامدهای سوء آن که در نظم اجتماعی اختلال وآشفتگی ایجاد می کند منشا بسیاری از رفتارهای ضد اجتماعی وانحرافی می شود ونه تنها آنان را در معرض آسیب های جدی روانی وجسمی قرار می دهد بلکه در صورت عدم انجام اقدامات موثر برای حل آن بخشی از نیروی کار وتولید جامعه وسلامت جسم وروان تعداد قابل توجهی از مادران فردای جامعه از دست خواهد رفت .

 

حال سوال این است که آیا این پدیده نشانگر وجود اختلال در کارکرد نهاد خانواده ویا سایر نهاد های جامعه است ؟

 

محیط خانواده اولین محیطی است که زمینه اجتماعی شدن فرد را فراهم می کند ومهمترین عامل تربیتی کودک محسوب می شود . کودک از آغاز تولد چیزی از دنیای اطراف خود نمی داند ومحیط اطراف است که کودک در آن رشد یافته وآماده برای ورود به اجتماع می شود لذا خوب یا بد شدن کج روی یا پیروی ازراه راست همه رابطه مستقیم با کسب تربیت والدین دارد .

 

خانواده از هم پاشیده نمی تواند محیط مناسب وآرامی را برای تکامل شخصیت کودک خود فراهم سازد واین خانواده اساس کج روی های اجتماعی را پایه گذاری می کند .تعارض در خانواده از جمله عوامل آسیب زا جهت انواع انحرافات اجتماعی محسوب می شود .

 

پژوهشهای انجام شده در خصوص آسیب های اجتماعی نشان می دهد که ۲ دسته عوامل بیرونی یا اجتماعی وعوامل درونی یا روانی در بروز این هنجارها تاثیر گذار است . از انجا که دوره ی نوجوانی یکی از پر مخاطره ترین دورانها در زندگی فرد است که با تغییرات فراوان جسمی وروانی توام است در بسیاری از منابع از این دوران به عنوان بحران بلوغ یاد شده است واگر نوجوانی در خانئاده خوب هدایت شود می تواند به آسانی خود را در مقابل تغییرات روانی وعاطفی ناشی از بحران بلوغ حفظ  نموده واز اسیب های احجتماعی دور بماند .

 

به درستی هیچ جامعه ای نمی تواند ادعای سلامت کند مگر آن که از خانواده سالمی برخوردار باشد .ولی وقتی خانواده ای به هر نهادی شبیه است غیر از خانواده ، وقتی چارچوب خانه ای نه کانون امن وعاطفی است ونه حریم حرمت های انسانی ترک کردن این خانه وجدا شدن از خانواده اولین طنابی است که فرزندان به آن چنگ می زنند تا از ترس واضطراب وناامیدی رهایی یابند غافل از اینکه فرار از خانه هزار درد بر دردهایشان می افزاید .حال با وجود این معضل ومشکلی که روز به روز در حال افزایش می باشد با استفاده وبهره گیری از دانشهای گوناگون مانند جامعه شناسی – اسیب شناسی اجتماعی  – مدد کاری اجتماعی – روانشناسی رفتاری – روانشناسی محیط – معماری وشهر سازی می توان به بررسی ریشه ی این مشکل پرداخت وراهکارهای مطلوبی را جهت بهبود اوضاع وضع کرد.

 

فصل اول: دختران فراری

 

۱-۱- نام موضوع

 

هویت یابی در امتداد بی راهه ها ( نیلوفرانی که در مرداب می رویند )

 

مرکز نگهداری – آموزشی – درمانی دختران فراری

 

۱-۱-۱- بیان موضوع

 

۲-۱-۱- سوال اصلی تحقیق

 

آیا این مسئله یک معضل روانشناختی است ودرمان پذیر است ؟ چگونه می توان ریشه ی این درد را شناخت وبا استفاده از اصول ومبانی معماری آن را به سمت بهبود وضع هدایت کنیم ؟

 

چرا اکثر این دختران با وجود اینکه پس از فرار در ساختمانهای متروکه – پارک ها شب را به صبح می رسانند اما حاضر به مراجعه به صورت خود معرف بهخانه های سلامت وبهزیستی نیستند ؟

 

مراکز نگهداری از این افراد آسیب دیده بر مبنای کدام شاخص در شهر مکان یابی می شوند ؟

 

این پژوهش در جست وجوی تحلیل وارزیابی تحلیل وارزیابی این معضل اجتماعی وبدست آوردن نتیجه ای برای طراحی مکانی امن وعاری از خشونت برای پناه دختران ناامید از زندگی که برای تحقق آرزوهایشان تصمیم گرفته اند که این گونه سرنوشتشان را رقم بزنند باشد .

 

۳-۱-۱- ریز سوالات

 

۱ – دختر فراری کیست ؟

 

۲ – نوجوانان چرا خانه های خود را ترک می کنند ؟

 

۳ – سرنوشت این دختران بعد از فرار چیست ؟

 

۴ – هزینه های زندگی خود را چگونه تامین می کنند ؟

 

۵ – چه رابطه ای بین محیط اقامت وانحراف وجود دارد ؟

 

۶ – چرا نوجوانی که فرار می کند دیگر به خانه وخانواده باز نمی گردد ؟

 

۷ – آیا به دختران فراری باید به چشم یک مجرم نگاه کرد ؟

 

۸ – سیاست های جاری کشور جهت تعامل با موضوع دختران فراری چیست ؟

 

۹- آیا می شود با بهره گرفتن از راهکارهای معماری وطراحی یک مکان باعث جذب ودرمان وبهبودا این افراد شد ؟

 

۱۰– معماری تا چه حد بر افراد وانسانها تاثیر می گذارد ؟

 

۴-۱-۱- طرح مسئله

فروش پایان نامه حقوق : بررسی صحت انعقاد قرارداد های اجاره رحم د رقالب سایر عقود معین و ماده ۱۰ قانون مدنی :

کلیات :

ماحصل بحث ما در فصل گذشته این بود که انعقاد قرارداد اجاره رحم در قالب عقد اجاره اشخاص مقرون به صحت است و بررسی نمودیم که ارکان عقد اجاره قرار گرفتن جایگزینی رحم در قالب این قرارداد را تجویز می نماید و به نظر منعی قانونی در این زمینه وجود ندارد .

همانگونه که در ابتدای فصل گذشته آمد ، این فصل از پژوهش اختصاص دارد  به بررسی صحت یا عدم صحت انعقاد قرارداد اجاره رحم در قالب سایر عقود معین و ماده ۱۰ قانون مدنی . شباهت و نزدیکی ای که در شرایط انعقاد برخی از عقود معین دارد ، این اجازه را به ما می دهد که جستجویی تطبیقی بین عقد اجاره رحم با سایر عقود معین و عقود غیر معین موضوع ماده ۱۰ قانون داشته باشیم تا آشکار گردد به فرض عدم انطباق قرارداد جایگزینی رحم در قالب عقد اجاره ، آیا می توان چاچوبی دیگر برای این قرارداد فی مابین عقود معین و یا نامعین پیدا کرد یا نه .

مبحث اول : جایگزینی رحم در قالب سایر عقود معین :

در این مبحث و طی گفتار های ذیل قرارداد جایگزینی رحم را در قالب عقود جعاله ، ودیعه ، عاریه و صلح به صورت مختصر و تنها از بعد کلیات عقد مورد بررسی قرار می دهیم . تلاش بر این خواهد بود که با در نظر داشتن ارکان عقود مذکور ، تجویز قرار گرفتن عقد جایگزینی رحم در قالب این عقود را بررسی کنیم :

گفتار اول : صحت اجاره رحم  در قالب جعاله

    براساس ماده ۵۶۱ قانون مدنی : «جعاله عبارت است از التزام شخص به اداء اجرت معلوم در مقابل عملی اعم از اینکه طرف معین باشد یا غیرمعین» . بین جعاله و اجاره این تفاوت اساسی وجود دارد که در عقد اجاره اجرت و میزان کار باید معلوم و معین باشد و طرف ایجاب نیز شخص معینی است که به عنوان اجیر آن را می پذیرد و ملتزم به کار می شود ، ولی در جعاله ، نه تنها میزان کاری که باید انجام شود به درستی معلوم نیست ، بلکه اجرت نیز ممکن است به طور کامل معلوم نباشد و ایجاب ممکن است به طرفیت عموم باشد ، یعنی جاعل اعلان کند که ملتزم است به هرکس که کار مورد نظر او را انجام دهد فلان پاداش را بدهد[۱] .

   شاید در ابتدا این فرضیه مطرح شود که ماهیت قرارداد رحم جایگزین قابل انطباق با عقد جعاله نیز می باشد ، زیرا زن صاحب رحم در قرارداد جایگزینی رحم متعهد می شود تا در برابر پاداش یا اجرت معلومی با بهره گرفتن از روش های نوین باروری با جنین معین متعلق به والدین متقاضی باردار شود و با تحمل دوره بارداری و شرایط آن ، از جنین در رحم خود نگهداری و آن را پرورش دهد و پس از زایمان نیز نوزاد متولد شده را به زوج (والدین طفل) تحویل دهد . اشکالی که به تطبیق قرارداد رحم جایگزین با عقد جعاله وارد شده است به این موضوع برمی گردد که جعاله عقدی است جایز و بنابراین از یک سو مادر جانشین از لحاظ قانونی می تواند پای بند به التزام خود مبنی بر پذیرش حمل و بارداری تا پایان مدت لازم و تحویل کودک پس از زایمان نباشد و از سوی دیگر نیز پدر و مادر متقاضی الزامی به پای بندی به التزام خود ندارند . پاسخ به اشکال فوق آن است که ، علی رغم جایز بودن عقد جعاله ، بعد از قراردادن جنین در رحم مادر جایگزین، چون برهم زدن معامله با حق شخص ثالث (جنین) در تعارض قرار می گیرد ، قرارداد رحم جایگزین قابلیت برهم زدن خود را از دست می دهد حتی می توان گفت که به دلیل وجود قانون اهم (لزوم حفظ حیات جنین) این قرارداد پیش از بارداری جایز و پس از آن لازم می شود . همچنین می توان عقد جعاله را در ضمن عقد لازمی منعقد کرد تا وصف جایز بودن آن از بین برود . در هر حال به نظر می رسد که قرارداد استفاده از رحم جایگزین قابلیت آن را دارد که در قالب عقد جعاله قرار گیرد .

گفتاردوم : صحت اجاره رحم  در قالب  عاریه :

ماده ۶۳۵ قانون مدنی درعاریه را چنین تعریف نموده است : « عاریه عقدی است که به موجب آن احد طرفین به طرف دیگر اجازه می دهد که از عین مال او مجاناً منتفع شود …»  در واقع عاریه عقدی است که ثمره آن انتفاع تبرعی است . از این تعریف چنین برمی آید که اثر عقد عاریه «اجازه انتقاع» است نه تملیک منفعت یا دادن حق انتفاع . در عقد عاریه می توان شرط عوض کرد ، ولی هرگاه عاریه بدون هیچ اشاره ایی به عوض واقع شود ، معیر (عاریه دهنده) نمی تواند از مستعیر ثمنی را مطالبه کند ؛ زیرا مبنای عاریه بر تبرع و احسان به منتفع است و همه احکام و مسئولیت ها نیز برهمین پایه تعیین می شود . البته امکان شرط عوض در عاریه ناظر به موردی است که عوض جنبه فرعی پیدا کند ، وگرنه در جایی که انتفاع از مالی در برابر عوض واگذار می شود ، دیگر نمی توان آن را عاریه نامید . در این صورت عقد لازم است و احتمال دارد تابع قواعد اجاره یا یکی از عقود مربوط به حق انتفاع باشد[۲] .

     شاید اینگونه تلقی شود که می توان قرارداد رحم جایگزین را از آن جهت که مادر جانشین اجازه می دهد که از رحم وی برای پرورش جنین حاصل از تلقیح اسپرم و تخمک زوج نابارور استفاده کنند عاریه رحم نامید و بیان داشت اگرچه قرارداد رحم جایگزین به اجاره رحم معروف شده است اما این قرارداد لزوماً اجاره نیست و گاهی ممکن است معوض باشد و گاهی هم غیرمعوض (مانند آنکه خواهری رحمش را جایگزین خواهر نابارور خود نماید) اگر غیرمعوض باشد می توانیم تعبیر به عاریه رحم کنیم که در آن زن صاحب رحم اجازه انتفاع از رحم خود را جهت پرورش جنین زوجین نابارور به آن ها اعطاء می کند . این نظر قابل مخدوش می نماید زیرا : در مخالفت تطابق قرارداد رحم جایگزین با عقد عاریه می توان این گونه استدلال نمود که از یک سو عاریه براساس ماده ۶۳۵ قانون مدنی «عقدی است که به موجب آن احد طرفین به طرف دیگر اجازه می دهد که از عین مال او مجاناً منتفع شود …» و در فقه نیز در این نکته که عاریه باید از عین مال باشد اجماع وجود دارد . در حالی که رحم زن مال نیست و اعضای بدن وی نیز مال تلقی نمی گردد (همانگونه که مفصل در فصل یک نیز پیرامون این موضوع بحث شد) . در واقع جدای از آن که به دور از شأن انسانیت است که رحم زن را مال بدانیم ؛ عین معین نامیدن رحم زن و بهره کشی اقتصادی از زن صاحب رحم به هر دلیل ، از مسائلی است که حفاظت از شأن انسانی مادر جایگزین را مورد تهدید قرار می دهد  و این امر منافات با کرامت انسانی به علت استفاده ابرازی از انسان دارد . غیرقابل معامله بودن جسم انسان و اصل غیرقابل تصرف بودن وضعیت اشخاص و مغایرت عاریه رحم با نظم عمومی و اخلاق حسنه هم از دیگر دلایلی است که تطبیق قرارداد رحم جایگزین با عقد عاریه را مشکل می نماید .

پس در انتها اینگونه نتیجه گیری می شود که ممکن است جایگزینی رحم به صورت تبرعی نیز حادث شود اما نباید این مسأله مار را بدان وا دارد که انعقاد چنین قراردادی را معادل با عقد عاریه متصور شویم و هرگز نمی توان رحم زن را عین مال او تلقی نمود .

 

گفتار سوم : صحت اجاره رحم  در قالب  ودیعه :

در تعریف ودیعه این چنین آمده است : «ودیعه عقدی است که به موجب آن برای نگهداری مجانی از مالی به دیگری نیابت داده می شود»[۳] .

    از این تعریف برمی آید که هدف اصلی از انعقاد ودیعه سپردن مال به دیگری برای نگهداری است . ماحصل عقد در دو عامل خلاصه می شود :

اول آنکه مالی برای نگه داشتن به دیگری سپرده شده است و دوم ، گیرنده آن را حفظ کند و با نخستین مطالبه به صاحبش بازگرداند . اگر معلوم شود که در عقدی مقصود اصلی دو طرف «نگهداری» از مال نیست ، رابطه آن دو را  نباید تابع قواعد مربوط به ودیعه دانست ، بدین معنی که عمل سپردن بدین منظور انجام شود و گیرنده نیز به همین عنوان مال را بپذیرد و تعهد نگهداری آن را بکند ، وگرنه ، آوردن مال نزد شخصی که تعهد به نگهداری از آن را نکرده است ، ودیعه به شمار نمی آید[۴] .

شاید بتوان گفت ماهیت قرارداد رحم جایگزین تطابق بیشتری با عقد ودیعه دارد ، زیرا تعهد اصلی که زن صاحب رحم در قرارداد رحم جایگزین برعهده می گیرد تعهد به حمل جنین حاصل از لقاح اسپرم و تخمک زوج نابارور می باشد که برای ایجاد این قرارداد دو قصد انشاء لازم است : یکی از سوی زوج نابارور که جنین حاصل از لقاح اسپرم و تخمک خود را در رحم زن جایگزین به امانت می گذارند و به زن جانشین پیرامون حفظ آن نیابت می دهند و دیگری از طرف مادر جانشین که حفاظت از جنین حاصل از لقاح اسپرم و تخمک زوج نابارور را به عهده می گیرد . استدلال فوق و تطبیق قرارداد رحم جایگزین با عقد ودیعه قابل خدشه است ، زیرا از یک سو ودیعه نوعی عقد به منظور حفظ مال است ، در حالی که جنین حاصل از تلقیح اسپرم و تخمک زوج نابارور ، با توجه به عناصر و تعاریفی که از مال وجود دارد ، مال محسوب نمی شود (لازم به بیان است که اگر در مراکزی مثل بانک اهداء اسپرم یا جنین ، برای دریافت اسپرم یا جنین مالی پرداخت می گردد نه از بابت خرید کالا است بلکه تنها از بابت هزینه های ساری و جاری برای مراحل استخراج ، نگهداری و کاشت جنین در رحم زن جانشین است) از سوی دیگر در عقد ودیعه دادن نیابت در حفظ مال مقصود اصلی می باشد و اگر معلوم شود که در عقدی مقصود اصلی دو طرف «نگهداری» از مال نیست رابطه آن دو را نباید تابع قواعد مربوط به ودیعه دانست . به عبارت دیگر نگهداری از مال ، به عنوان جهت اصلی عقد باید در رابطه دو طرف ملحوظ باشد . این در حالی است که در قرارداد رحم جایگزین نگهداری از نطفه به عنوان جهت اصلی قرارداد رحم جایگزین مدنظر طرفین قرارداد نیست . عمل سپردن جنین به منظور پرورش آن در رحم انجام می گیرد نه برای نگهداری و زن جانشین نیز به عنوان پرورش جنین در رحم خود ، آن را می پذیرد نه این که از آن نگهداری کرده و هر وقت مورد مطالبه قرار گرفت باز پس دهد . در واقع عقد به منظور پرورش جنین در رحم زن جانشین منعقد می گردد ، هرچند که به عنوان لازمه تعهد اصلی ، جنین به زن جانشین سپرده می شود ، به عبارت دیگر تعهد اصلی همراه با نگهداری از نطفه بوده و مادر جانشین نگهداری از نطفه را به عنوان تعهد فرعی به عهده می گیرد . ظاهراً اینکه هدف اصلی از قرارداد جانشینی در بارداری ، نگهداری تخمک بارور شده یا جنین از سوی مادر جانشین باشد ، بسیار کم است و تصور ادعای چنین موضوعی تا اندازه زیادی مشکل است ؛ چرا که به طور معمول هدف اصلی از قرارداد جانشینی ، پرورش تخمک بارور شده یا جنین ، از سوی مادر جانشین می باشد و نگهداری از تخمک در مقایسه با پرورش آن جنبه فرعی دارد ، در نتیجه عقد ودیعه تناسب و ساختار مناسبی برای موضوع جانشینی در بارداری ندارد[۵] .

[۱] . شهیدی ، مهدی ، حقوق مدنی ۶ ، تهران ، مجمع علمی و فرهنگی مجد- ۸۶ ، ص ۲۲۱ .

[۲] .  کاتوزیان ، ناصر ، عقود معین یک ، تهران ، کتابخانه گنج دانش -۸۴  ، چاپ هشتم ، ج اول ، ص ۲۴۵ ، ش ۲۵۹ .

 

[۳] . همان ، ص ۱۲۶ .

[۴] . شهیدی ، مهدی ، روش های نوین تولید مثل انسانی از دیدگاه فقه و حقوق ، تهران ، سمت – ۸۲ ، ص ۳۹۳ .

 

[۵] – همان ، ص۱۶۲٫