– تحقق دولت الکترونیکی

یکی از الزامات اساسی برای ورود دولت به عصر دیجیتال آن است که فناوری ارتباطی و اطلاعاتی جدید جانشین جریان مکاتبات بین هرم دولت و دریافت کنندگان خط­مشی و مشتریان خدمات دولتی شود. همکاری گسترده بین دولت و مشتریان نه تنها مسأله­ای مربوط به مراوده الکترونیکی است بلکه هدف کیفیت بیش‏تر و قابل اعتماد بودن خدمات است. تمام دولت ها در تلاش هستند تا خود را برای اقتصاد دیجیتالی و جامعه اطلاعاتی آماده کنند. طبق نظریه «کارو» برای تحقق دولت الکترونیکی در جامعه اقدامات زیر ضروری است:

1. رهبری جامعه از بالای هرم
2. ایجاد بینش سازمانی
3. تعهد به تأمین منابع
4. حمایت واقعی از تغییر و تحول
5. اجرای سریع(صفری و همکاران، ۱۳۸۲).

۲-۲-۵-۱- مراحل پیاده سازی دولت الکترونیکی

کشورهایی که امر پیاده سازی دولت الکترونیکی را شروع کرده­اند ، بنا به تجربه، مراحل ضروری این کار را از قرار زیر دانسته­اند :

1. اطلاع رسانی: اطلاعات مورد نیاز در اختیار مشتریان و کاربران قرار داده می­شود. مانند اطلاعات لازم برای کسب مجوز شکار یا صدور گواهینامه رانندگی
2. ارتباط یک طرفه: فرم­های الکترونیکی، مشخص­ترین وجه این مرحله است. سازمان­ها، فرم ها را به صورت­های مختلف در اختیار متقاضیان قرار می­دهند، اما کاربران پس از گرفتن فرم­ها باید به روش سنتی برای پرکردن و ارسال آنها اقدام کنند .
3. ارتباط دوسویه: کاربران می­توانند نه تنها فرم­ها را دریافت کنند، بلکه به صورت آنلاین آنها را هم پر کرده و ارسال کنند. البته در این مرحله، برخی عملیات مانند تعاملات مالی یا تعیین هویت متقاضی هنوز به روش سنتی صورت می­گیرد .
4. تراکنش­ها و تعاملات: تمامی فرآیندها و عملیات از ابتدا تا انتها با توجه به امکانات به صورت الکترونیکی انجام می­شود. دراین مرحله تمامی وجوه دولت الکترونیکی باید پیاده شده باشد(یعقوبی ، ۱۳۸۸) .

۲-۲-۶- مشکلات دولت الکترونیکی

دولت الکترونیکی با وجود مفهومی ساده، مشکلات زیادی برای دولت­ها دارد. مشکل اصلی در روش طراحی نیست بلکه ارائه خدمات به روش مناسب، معضل اول دولت­هاست. دولت­ها باید به­عنوان یک مجموعه، قادر باشند اطلاعات دیجیتالی را به خوبی دریافت کنند و زمینه­های فنی لازم را برای ارتباطات واحدهای مختلف کشوری با همدیگر، و همکاری بخش خصوصی و دولتی فراهم سازند. مشکل دیگری که وجود دارد، فرهنگ و ذهنیت مردم است. تغییر ذهنیت و فرهنگ سنتی در مورد استفاده از خدمات، هزینه زیادی خواهد داشت. فراهم کردن فضای مناسب، دورنگه داشتن آن از استفاده­های نامناسب، و فقدان تخصص لازم در انجام تغییرات سریع در فناوری اطلاعات از مشکلات دیگر به حساب می­آید(ریاحی، ۱۳۸۲) .

دومین معضل اساسی دولت­ها، ایجاد روش­های قانونی مناسب برای تجارت الکترونیکی است، چون دنیا در حال حاضر به طرف اقتصاد جهانی دیجیتال حرکت می­کند. با این وضعیت، هرگونه مغایرت قانونی در تجارت های بین­المللی بیش­تر نمود پیدا می­کند. در این مسیر، دولت­ها با مشکل مربوط به مالیات بر تجارت الکترونیکی و نحوه کنترل آن ،امضای الکترونیکی قراردادهای تجاری و کنترل بر برنامه­های رمزنویسی قوی موجه هستند(نایب زاده، ۱۳۸۸) .

سومین معضل اساسی دولت­ها که به نوعی یک مشکل بالقوه به حساب می­آید، نیازمندی روزافزون به دموکراسی و عدم استفاده دمکراتیک از سیستم­های دیجیتالی است. با افزایش اقتصاد دیجیتالی، فناوری از دیدگاه دموکراتیکی ، خنثی یا از آن به غلط استفاده می­شود و در نتیجه تنوع را از بین برده و مردم را تشویق می­کند تا بر اساس روش­های جدید جهانی تعامل کنند(ریاحی، ۱۳۸۲) .

برای دانلود متن کامل اینجا کلیک کنید